Avukat Özgür Eralp
Eylül 2008-Ankara
www.ozgureralp.av.tr
Adsl telefon hattı zorunluluğu
Teknik açıklamalar:
Dial up (Çevirmeli Ağ-Bağlantı): İletişim kurulacak bilgisayarın, var olan telefon hattını kullanarak bilgisayar ile aranmasıyla kurulan haberleşme yoludur. Eş söyleyişle Çevirmeli ağ, bir ağa (özel ağ veya internet) erişmek için bir modem ve telefon hattının kullanıldığı, telefon numarası çevrilerek erişimin sağlandığı, bir bilgisayar ağı biçimidir. Çevrilen telefon numarası, gerçek (yani normal bir telefonla da aranabilen) veya sanal (örneğin GPRSbağlantısı için çevrilen *99***1# numarası gibi) bir telefon numarası olabilir.
ADSL ( Asimetrik Sayısal Abone Hattı ) Asymmetric Digital Subscriber Line sözcüklerinin baş harflerinden oluşan ADSL, mevcut telefonlar için kullanılan bakır teller üzerinden yüksek hızlı veri, ses ve görüntü iletişimini aynı anda sağlayabilen bir modem teknolojisidir.
Geniş bant erişimi sağladığından dünyada internet kullanıcıları tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır.
ADSL’de telefon hattı üzerinde kapasiteyi daha verimli kullanmak amacıyla sayısal kodlama teknikleri kullanılır.
Asimetrik yapısı nedeniyle internet ya da benzer veri kaynaklarına ulaşıp tek yönde veri aktarımı yapmak isteyen müşteriler için en elverişli uygulamadır.
 |
A Asymetric (Asimetrik)D Digital (Dijital / Sayısal)S Subscriber (Abone)L Line (Hattı) |
Yukarıdaki açılımı ile ADSL, standart telefon görüşmeleri ile aynı anda, yüksek hızda veri geçirilebilen telefon hattını ifade eder. Asimetrik kelimesi ise veri alım (download) ve veri gönderim (upload) hızlarının birbirinden farklı olduğunu göstermektedir. Telefon hatlarının bu şekilde kullanılmasını sağlayan teknoloji de ADSL teknolojisi olarak anılmaktadır.
Bütün bunların ötesinde, ADSL ismi en çok, mevcut telefon hattı üzerinden, telefonu meşgul etmeden, sürekli ve dial-up (çevirmeli ağ) bağlantıdan çok hızlı olarak sunulan internet erişimi için kullanılmaktadır.
PSTN (Public Switched Telephone Network) : Türkçe karşılığı “genel aktarmalı telefon şebekesi”dir. PSTN genellikle ITU-T (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği) tarafından hazırlanan standartlara göre hizmet vermekte ve adres olarak da E.163-E.64 adreslerinden (kullandığımız telefon numaralarından) faydalanmaktadır. Bütün telefon hatları PSTN şebekesine bağlı değildir, örneğin askeri telefon hatları güvenlik sebepleriyle bu sistemin dışında tutulmaktadır.
Teknik Değerlendirme
Türkiye’de telefon aboneliğiyle birlikte verilmekte olan ADSL hizmeti, teknik olarak telefon aboneliği gerektirmemektedir. Ancak mevcut uygulamalarda davacı tarafından sunulan ADSL hizmeti dava dışı Türk Telekomünikasyon A.Ş. tarafından sunulan sabit telefon hizmetine bağlı olarak yürütülmektedir.
Özetlemek gerekirse ADSL internet hizmeti mevcut telefon altyapısı üzerinden verilmektedir. Ancak bu durum abonenin ayrıca telefon hattının da açık olması gerektiği sonucunu doğurmaz. Kişi telefon görüşmesi yapmadan o hattı sadece internet bağlantısı için kullanabilir. Zira dial-up bağlantılarda olduğu gibi bilgisayar modeminin bir ana sistemi telefon hattı aracıyla arayarak o sistemin internet bağlantısına yönlendirmesine gerek bulunmamaktadır. O yüzden de ADSL bağlantısı kurulduğunda telefon hattı meşgul çalmaz ve aynı telefon hattı üzerinden konuşma da yapılabilir.
Nitekim Rekabet Kurulunun konuya ilişkin 18.02.2009 tarih 09-07/127-38 Karar sayılı kararında; Ses ve data birbirinden farklı spektrum frekansları üzerinden iletildiğinden, aynı bakır kablo içinden hem ses hem de ADSL hizmetinin, birbirini etkilemeden sunulması teknik olarak mümkün olduğu zira ses erişiminin bakır kablonun düşük frekansları üzerinden, data erişiminin ise yüksek frekanslar üzerinden yapılmakta olduğunu, kullanılan frekans farkı nedeniyle, bunların birinin yokluğunda diğerinin miktarında bir artışın söz konusu olmadığı belirtilmektedir.
Durum böyle olmakla birlikte internet sitelerinde de belirttiği üzere 1 Haziran 2006 tarihinden itibaren, Bireysel (Gerçek Kişi) Abonelere, ADSL internet erişim hizmeti, Türk Telekom iştiraki olarak yeni kurulan TTNet Anonim Şirketi tarafından sunulmaktadır. Görüldüğü üzere ADSL internet hizmetleri artık farklı bir şirket üzerinden verilmekte ve dolayısıyla faturalama işlemi de başka bir şirket üzerinden verilmektedir.
Bu iki şirketle ilgili olarak husumet yöneltme açısından çeşitli tartışmalar mevcut olup konunun irdelendiği Rekabet Kurulunun konuya ilişkin 18.02.2009 tarih 09-07/127-38 Karar sayılı kararında durum şu şekilde özetlenmiştir;
Yeri gelmişken belirtmek gerekir ki Rekabet Kurulunun konuya ilişkin 18.02.2009 tarih 09-07/127-38 Karar sayılı kararında yer alan raportör görüşlerine göre Türk Telekomünikasyon A.S. ve TTNET A.S.’nin, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 3. Maddesi kapsamında tek bir teşebbüs olduğu, Türk Telekomünikasyon A.S. ve TTNET A.S.’den oluşan ekonomik bütünlüğün, toptan geniş bant internet erisim hizmetleri pazarında hakim durumda bulunduğu ve bu hakim durumunu ADSL hizmetini sabit telefon hattı aboneliğine bağlamak suretiyle kötüye kullandığı, dolayısıyla 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini ihlal ettiği, 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde Türk Telekomünikasyon A.S. ve TTNET A.S. ekonomik bütünlüğünün ihlale son vermesi gerektiğine yönelik karar alınması ve ilgili teşebbüslere bildirilmesi gerektiği hususları tespit edilmiştir.
Bu açıklamalara paralel nitelikteki Rekabet Kurulunun konuya ilişkin 18.02.2009 tarih 09-07/127-38 Karar sayılı kararının sonuç bölümünde4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca adı geçen tesebbüs tarafından yalın ADSL uygulamasının başlatılması ve bu suretle şikayet konusu uygulamaya son verilmesini teminen üç ay içerisinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na gerekli başvurunun yapılması için görüş yazısı gönderilmesine karar verildiği yer almıştır.
Nitekim ön bilirkişi raporu neticesinde yazılan müzekkereye gelen Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun 20.10.2010 tarihli cevap yazısında TTNET A.Ş.’nin hisselerinin %99.9’unun Türk Telekomünikasyon A.Ş.’ne ait bir sermaye şirketi olduğu; 28.07.2010 tarihi itibariyle yalın dsl diye tabir edilen sabit telefon hattı olmadan ADSL internet erişimi hizmetini imkan verilmeye başlandığı belirtilmektedir.
Yazar Hakkında
