Cybersquatting-Domain Parselleme
İnternet alan adı tescili genel olarak ilk gelen ilk alır prensibi ile çalışan ucuz ve kolay bir işlemdir. Bu durumun sağladığı kolaylık ile, çok iyi bilinen bazı markalar, şirket unvanları, ticari unvanlar kötü niyetli bazı kişi veya kuruluşlar tarafından tıklama ve trafik sağlamak ya da asıl marka sahibine satmak amaçlı olarak kendi adlarına tescil ettirilmektedir. Panasonic, Fry’s Electronics, Hertz ve Avon cybersquatting eylemlerinin en bilinen mağdurlarıdır.
Başkasına Tescilli Markanın Alan Adı Olarak Kullanımı (Cybersquatting-Domain Parselleme)
1999 yılında, ICANN, alan adı uyuşmazlıklarını tahkim ile çözmeye başlamış ve aşağıdaki eylemlere maruz kalan kişilerin tahkim yoluna başvurabileceğini açıklamıştır:
- Bir alan adının tescilli bir markayla aynı veya benzer olması
- Alan adını tescil ettiren kişinin bu alan adını kullanmakta meşru bir hakkı olmaması ve
- Alan adının kötü niyetle tescil ettirilmesi ve kullanılması[1]
Amerika Birleşik Devletlerinde yürürlükte olan Anticybersquatting Consumer Act ilgili eylemlere maruz kalanlara, alan adlarını geri almaları ve tazminat talep etme imkanını sağlamıştır. Bunun için marka sahibinin, aşağıdaki hususları ispat etmesi gerekmektedir:
- Alan adını tescil ettiren kişi kötü niyetli olarak bu eyleminden gelir sağlama niterinde olmalıdır.
- Alan adı tescil ettirildiğinde markanın ayırt ediciliği olmalıdır.
- Alan adı tescilli markanın aynısı ya da iltibasa yol açacak kadar benzeri olmalıdır.
- Marka sahibi markasını korumak için federal marka kanunları çerçevesinde gerekli bütün işlemleri yerine getirmeli ve markayı ticari hayatta ilk kullanan olduğunu ispat edebilmelidir.[2]
Cybersquatting-Domain Parselleme Yargıtay Kararları
Yargıtay da alan adını satma amaçlı cybersquatting eylemlerinin manevi tazminat ve alan adının erişime engellenmesi sonucunu doğurduğunu kabul etmektedir:
“Taraflar arasında görülen davada İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 07.03.2013 tarih ve 2012/182 – 2013/39 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve katılma yoluyla davalı S. K. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalının müvekkilinin tanınmış ”B….” ibareli markasını alan adı olarak tescil ettirdiğini ve internet sitesinde kullandığını belirterek marka hakkına tecavüzün durdurulmasına, kararın ilanına ve marka haklarına tecavüz nedeniyle 3.000 TL manevi tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı S. K., markanın tescilli olduğunu bilmeden alan adı olarak aldığını, bu adı satmak için bir site açtığını, sitede hiçbir şekilde B…. markasına zarar verecek beyan ya da satış işleminde bulunmadığını, alan adını satmak amacıyla B…. bayilerine mail attığını belirterek davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı F… Bilişim vekili, müvekkilinin yer sağlayıcı bir şirket olduğunu ve kendisine husumet yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davalı F… Bilişim Çözümleri Ticaret Ltd. Şti.’nin alan adının kullanıldığı sitenin servis sağlayıcısı olduğu, 5651 sayılı Yasa 8. ve 9. maddeleri gereğince salt teknik hizmet servisi vermekten dolayı sorumluluğunun bulunmadığı, diğer davalının ise alan adını tescilli olduğunu bilmeden, adına tescil ettirip B…. bayilerine satmak için e-mailler gönderdiğini savunarak ihlali kabul ettiği, 556 sayılı KHK’nın 9 ve 61. maddeleri gereğince tanınmış markanın ticari amaçla sitede kullanımının marka haklarına tecavüz oluşturduğu, 556 sayılı KHK’nın 62. maddesi kapsamında manevi tazminat talep edilebileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davalı F… Bilişim Çözümleri Ticaret Ltd. Şti aleyhine açılan davanın husumetten reddine, diğer davalı S.K. aleyhine açılan dava yönünden, davacının marka haklarına tecavüzün tespitine ve tecavüzün önlenmesine, ”www.b…com” alan adına Türkiye’de erişimin engellenmesine, 1.500 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline, hüküm özetinin ilanına karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili ve katılma yoluyla davalı S. K. vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekili ve katılma yoluyla davalı S. K. vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davacı vekili ve katılma yoluyla davalı S. K. vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 0,90 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, aşağıda yazılı bakiye 76.45 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı S.K.’den alınmasına, 05.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”[3]
[1] About Cybersquatting, https://www.icann.org/resources/pages/cybersquatting-2013-05-03-en
[2] Trademark Cyberpiracy Prevention Act https://www.congress.gov/bill/106th-congress/senate-bill/1255/text
[3] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi E. 2013/11855 K. 2014/1986 T. 5.2.2014