elektronik tebligat ve kayıtlı elektronik posta

ELEKTRONİK TEBLİGAT VE KAYITLI ELEKTRONİK POSTA

Ülkemizde gerek kamu gerekse özel sektörde elektronik ortamda ve internet ortamında yapılan işlemlerin artmasıyla geleneksel tebligat yöntemlerinin değişmesi adeta bir zorunluluk haline gelmiştir. Gerçekten de 2000’li yıllardan itibaren bankacılık işlemlerinin çoğu internet ve mobil uygulamalar aracılığıyla yapılmaya başlanmış, e-ticaret sitelerinden yapılan alışverişler artmış bu yönde mesafeli satışlar adı altında yasal düzenlemeler yapılmaya başlanmıştır. İşte bu gelişmelere paralel olarak elektronik tebligat ve kayıtlı elektronik posta kavramları da Türk hukuk sistemine girmiş bulunmaktadır. Bu çalışmada daha çok yeni olan ilgili mevzuat eşliğinde bu kavramlar ve uygulamalar açıklanmaya çalışılacaktır.
7201 Sayılı Tebligat Kanunun Tebligatın yapılması başlıklı 1.maddesine göre (Değişik : 11/1/2011-6099/1 md.) Kazaî merciler, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler, (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlar, (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy hükmî şahsiyetleri, barolar ve noterler tarafından yapılacak elektronik ortam da dâhil tüm tebligat, bu Kanun hükümlerine göre Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü veya memur vasıtasıyla yapılır. 11/1/2011 tarihli ve 6099 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle, bu maddede yer alan elektronik ortamda tebligata ilişkin hükmün sözkonusu Kanunun yayımı tarihi olan 19/1/2011 ‘den bir yıl sonra yürürlüğe girmesi hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla iş bu yazının hazırlandığı Aralık 2013 dönemi itibariyle bu madde artık yürürlüktedir ve hukukçular tarafından uygulanması gerekmektedir.
7201 Sayılı Tebligat Kanunun Elektronik tebligat:başlıklı Madde 7/a maddesine göre – (Ek : 11/1/2011-6099/2 md.) Tebligata elverişli bir elektronik adres vererek bu adrese tebligat yapılmasını isteyen kişiye, elektronik yolla tebligat yapılabilir.Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur. Görüldüğü üzere yönetmelikle esasen elektronik tebligatı alabilecekler iki gruba ayrılmış ve ihtiyari ve zorunlu olmak şeklinde bu grubun sınırları belirlenmiştir. Bu düzenlemeye göre gerçek kişilere elektronik yolla tebligat yapılması onların iradesine bırakılmıştır. Ancak Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler için bu durum zorunlu hale getirilmiştir.
 
7201 Sayılı Tebligat Kanunun Elektronik tebligat:başlıklı Madde 7/a maddesine göre bu hükümlere göre elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde bu Kanunda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır. Böylelikle kanunen elektronik yolla tebligat yapılması zorunlu olan Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere teknik veya başka bir sebeple elektronik yolla tebligat yapılaması halinde uygulamada yaşanacak sorunların önüne geçilmeye çalışılmıştır.
7201 Sayılı Tebligat Kanunun Elektronik tebligat:başlıklı Madde 7/a maddesine göre Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Klasik tebligattan daha farklı olarak burada tebligatın yapıldığı tarih olarak farklı bir tarih belirlenmiştir. Bunun nedeni elektronik yolla tebligata alışık olmayan ve bu elektronik posta adreslerini sürekli olarak kontrol etmeyecek gerçek ve tüzel kişilerin mağdur olmaması için makul bir süre daha verilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır.
7201 Sayılı Tebligat Kanunun  İlan şekli başlıklı 29.maddesine göre İlan suretiyle tebliğ, tebliği çıkartacak merciin mucip sebep beyaniyle vereceği karar üzerine şu şekilde yapılır. İlan alakalının ıttılaına en emin bir şekilde vasıl olacağı umulan ve varsa tebliği çıkaran merciin bulunduğu yerde intişar eden birer gazetede ve ayrıca elektronik ortamda yapılır.Tebliğ olunacak evrak ve ilan sureti, tebliği çıkaran merciin herkesin kolayca görebileceği bir yerine de asılır. Klasik tebligat yollarıyla tebligat yapılamayan bir gerçek veya tüzel kişiye en son çare olarak gazetede ilan suretiyle tebligat yapılmaktaydı. Bu da hem masraflı bir yöntemdi  hem de esasen çok etkili bir tebligat yöntemi değildi. Zira burada asıl amaç kişiye ulaşıp konuyu bildirmek değil ileride bu olaydan haberdar olduğunda tabiri caizse “seni aradık aradık ama bulamadık bak bu da ispatı” şeklinde bir yaklaşımın sonucuydu. Günümüzde özellikle google gibi arama motorları aracılığıyla internet üzerindeki tüm içerik rahat bir şekilde ulaşılabilir hale gelmiştir. Şartları oluşması halinde elektronik ortamda ve özellikle internette yapılacak ilanların ileride çok daha etkin bir yol haline geçeceği açıktır.
 
7201 Sayılı Tebligat Kanunun Teknik altyapının kurulması, tüzük hükümlerinin uygulanması başlıklı Geçici 1.maddesine göre (Ek: 11/1/2011-6099/13 md.) Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü, elektronik ortamda yapılacak tebligatla ilgili her türlü teknik altyapıyı bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir yıl içinde kurarak faaliyete geçirir.

elektronik tebligat yönetmeliği

İşte bu yasal düzenlemelere dayanılarak  19.01.2013 tarihli  28533 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ELEKTRONİK TEBLİGAT YÖNETMELİĞİ ile Türk Hukukunda elektronik tebligatın temelleri atılmıştır.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 1.maddesine göre bu Yönetmeliğin amacı; elektronik ortamda yapılacak tebligatlara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu Yönetmelik,  kazaî merciler,  10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler, (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlar, (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy hükmî şahsiyetleri, barolar ve noterler tarafından Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü vasıtasıyla yapılacak elektronik tebligatları kapsar. Görüldüğü üzere avukatların meslek örgütleri konumundaki barolar da açık bir şekilde bu madde kapsamında da sayılarak  elektronik ortamda yapılacak tebligatların düzenlenmesi gerektiğine işaret etmektedir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 2.maddesinde bu yönetmeliğin, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununun 7/a maddesine dayanılarak hazırlandığı belirtilmiştir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 3.maddesine göre yapılan tanımlamalar aşağıdaki gibidir.
a) Elektronik tebligat: Bu Yönetmelik kapsamına uygun olarak elektronik ortamda yapılan tebligatı,
b) Elektronik tebligat adresi: Muhatap ve tebligatı çıkaran merciye ait olan elektronik tebligata elverişli kayıtlı elektronik posta adresini,
c) Elektronik tebligat hizmeti: Bilişim sistemleri vasıtasıyla muhatabın elektronik tebligat adresine iletilmek üzere, tebligatı çıkaran merci tarafından tebligatın gönderilmesini ve bu iletinin muhataba elektronik ortamda delillendirilerek tesliminin sağlanması hizmetini,
ç) Elektronik tebligat mesajı: Tebliğ edilecek içerik veya diğer ekli dokümanlar ile tebliğ için gerekli muhatap bilgilerinden oluşan tebligat mesajının tümünün tebligatı çıkaran merci tarafından güvenli elektronik imza ile imzalanmış halini,
d) Güvenli elektronik imza: 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununun 4 üncü maddesinde tanımlanan güvenli elektronik imzayı,
e) Hizmet sağlayıcısı: Kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcısını,
f) İdare: Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünü,
g) İşlem sertifikası: İdarenin veya diğer hizmet sağlayıcılarının hizmetlerine ilişkin işlem verilerini imzalamak için kullandığı elektronik sertifikayı,
ğ) Kanun: 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununu,
h) Kayıtlı elektronik posta (KEP): Elektronik iletilerin, gönderimi ve teslimatı da dâhil olmak üzere kullanımına ilişkin olarak delil sağlayan, elektronik postanın nitelikli şeklini,
ı) MERSİS: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan ve yönetilen Merkezi Sicil Kayıt Sistemini,
i) MERSİS No: MERSİS tarafından verilen tekil numarayı,
j) Muhatap: Elektronik tebligatı alan gerçek veya tüzel kişiyi,
k) Olay kaydı: İdare veya diğer hizmet sağlayıcılar tarafından elektronik tebligat hizmetinin verilmesi esnasında meydana gelen ve mevzuat gereği kaydının tutulması zorunlu olan tüm bilişim sistemi işlem kayıtlarını,
l) Tebligatı çıkaran merci: Elektronik tebligat göndermek için İdare tarafından kendilerine elektronik tebligat adresi verilen bu Yönetmeliğin 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen kazaî merciler ile diğer kurum ve kuruluşları,
m) Zaman damgası: 5070 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan zaman damgasını,
 
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 4.maddesine göre bu Yönetmeliğin uygulanmasında a) Bilgi güvenliğinin sağlanması. b) Kişisel verilerin korunması. c) Birlikte çalışabilirlik. ç) Hizmet kalitesinin sağlanması. d) Uluslararası standartların sağlanması ilkeleri gözetilecektir. Bu ilkelerin yönetmelikte sayılması yerinde bir uygulama olup konunun önemine binaen belki diğer yasal düzenlemelerle çok daha ayrıntılı olarak işlenmeli ve detaylandırılmalıdır. Özellikle bilgi güvenliği ve kişisel veriler gibi konular çok büyük önem arz etmektedir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 5.maddesine göre Elektronik ortamda tebligat yapmaya yetkili kılınmış İdare, elektronik tebligat hizmetini yerine getirir. Bu idare günümüzde PTT’dir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 6.maddesine göre Tebligatı çıkaran merciler, elektronik tebligat adresi almak için İdareye başvurur. Yapılan başvuruda, elektronik tebligat adresinin hangi birim ve personel tarafından kullanılacağı da belirtilir.Tebligatı çıkaran merciin merkezî yapıda bir bilişim sistemine sahip olması, işlemlerini elektronik ortamda yapması ve talebi halinde, merci bünyesinde bulunan tüm birimler için tek bir elektronik tebligat adresi kullanılır. Elektronik tebligat gönderme işlemi tebligatı çıkaran merciin sistemi ile İdarenin sistemi arasında yapılacak entegrasyonla sağlanır. Aralık 2013 dönemi itibariyle bu entegrasyonların yapılmaya başlandığı ancak teknik sürecin henüz tamamlanmadığı gözlemlenmektedir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 6.maddesine göre Elektronik tebligat hizmetinden yararlanacak muhatap, elektronik tebligata elverişli kayıtlı elektronik posta adresi edinir.Gerçek kişi muhataplar, güvenli elektronik imza vasıtasıyla elektronik tebligat adresi almak için hizmet sağlayıcılara başvuru yapabilir. Muhataplara ait elektronik tebligat adresleri ve bu adreslere ilişkin değişiklikler, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası veya MERSİS numarasıyla eşleştirilmiş şekilde hizmet sağlayıcılar arasında gerçekleştirilecek entegrasyon kapsamında, tebligat çıkarmaya yetkili mercilerin ve tüm hizmet sağlayıcıların erişimine açık bir şekilde elektronik tebligat hizmeti alanlar listesinde tutulur. Elektronik tebligat hizmetinden isteğe bağlı olarak yararlananların, bu listede yer almaları muvafakatlerine bağlıdır.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 7.maddesine göre Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere, elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur. Gerçek kişiler ve diğer tüzel kişiler elektronik tebligattan isteğe bağlı olarak yararlanır.Kendilerine yalnızca elektronik yolla tebligat yapılması zorunlu olan muhatapların, tebligat çıkarmaya yetkili merciler nezdindeki işlemlerinde elektronik tebligat adreslerini bildirmeleri zorunludur. Kendilerine zorunlu olarak elektronik yolla tebligat yapılması gereken muhataplara, elektronik tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde, Kanunda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır. Bu tebligatta ayrıca, müteakip tebligatların elektronik ortamda yapılacağı bildirilir. Kendilerine elektronik yolla tebligat yapılması isteğe bağlı olan muhatapların, elektronik yolla tebligat almak istemeleri halinde, tebligat çıkarmaya yetkili merciler nezdindeki işlemlerinde elektronik tebligat adresini bildirmeleri gerekir. Bu muhatapların, tebliğ çıkaran merciye bildirdiği adresin elektronik tebligata elverişli olmaması halinde, bunlara, Kanunda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır. Bu durumda gönderilecek tebligata, muhatabın bildirmiş olduğu adresin, elektronik tebligata elverişli olmadığına ilişkin şerh düşülür. Aralık 2013 dönemi itibariyle bazı kurumların kendi işlemleriyle ilgili olarak bazı şirketlere bu yönde duyurular yapmaya başlandığı gözlemlenmektedir.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun internet sitesinde yer alan http://www.btk.gov.tr/sayfa.php?ID=263 ve http://www.btk.gov.tr/sayfa.php?ID=271bağlantılarda açıklandığı üzere, Kurum tarafından elektronik haberleşme hizmeti sunmak üzere yetkilendirilmiş olan işletmecilerin 11/02/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nu uyarınca edinmeleri zorunlu olan elektronik tebligata elverişli kayıtlı elektronik posta adresini 22/11/2013 tarihine kadar Kuruma iletmeleri gerektiği belirtilmiştir. Görülen lüzum üzerine anılan süre 20/12/2013  tarihine kadar uzatılmış olup, Kurum tarafından elektronik haberleşme hizmeti sunmak üzere yetkilendirilmiş olan işletmecilerin elektronik tebligata elverişli kayıtlı elektronik posta adresini en geç 20/12/2013  tarihine kadar Kurumumuza bildirilmeleri gerekmektedir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 8.maddesine göre Tebligatı çıkaran merci, elektronik tebligat mesajını İdare tarafından verilen elektronik tebligat adresi aracılığıyla İdareye iletir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 9.maddesine göre Kendisine elektronik tebligat mesajı ulaşan İdare, bu mesajı zaman damgasıyla ilişkilendirerek muhatabın elektronik tebligat adresine; muhatap diğer bir hizmet sağlayıcıdan elektronik tebligat adresi almış ise, bu hizmet sağlayıcının sunucusuna iletir. Kendisine elektronik tebligat mesajı ulaşan diğer hizmet sağlayıcıları da bu mesajı zaman damgasıyla ilişkilendirerek muhatabın elektronik tebligat adresine iletir.İdare ve hizmet sağlayıcılar, zaman damgası bilgisini ve mesaj özetini muhataba iletmez, sisteminde tutar.Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik tebligat adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Hizmet sağlayıcılar, muhatabın adresine elektronik tebligatın iletilip iletilmediğine ve gecikme oluşmuşsa bu gecikmeye ilişkin kayıtlar da dahil tüm süreçlerin olay kayıtlarını tutar, bu bilgileri İdarenin sistemi vasıtasıyla tebligatı çıkaran merciye derhal bildirir. Olay kayıtları günde en az bir defa olmak üzere zaman damgası eklenerek güvenli elektronik imzayla imzalanır ve erişilebilir şekilde arşivlerde otuz yıl süreyle saklanır.Hizmet sağlayıcılar, talep halinde elektronik tebligata ilişkin delil kayıtlarını yetkili mercilere elektronik ortamda sunmakla ve bu amaçla oluşturacağı sistemi hazır tutmakla yükümlüdür. Görüldüğü üzere burada düzenlenen hususlar 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu ve ilgili mevzuatta yer alan elektronik imza ve zaman damgası kavramlarıyla yakından ilişkilidir. Böylelikle Türk hukukunda elektronik delil ve tebligat kavramlarının netleştirilmeye başlandığı gözlemlenmektedir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 10.maddesine göre Muhatap tarafından hizmet sağlayıcıya iletişim için diğer bir elektronik posta adresi bildirilmişse, elektronik tebligatın ulaştığı anda bu adrese, bilgilendirme mesajı gönderilir. Muhatap tarafından hizmet sağlayıcıya iletişim için kısa mesaj alma özelliği olan telefon numarası bildirilmişse, talep halinde ve ücreti muhataba ait olmak üzere bu telefon numarasına hizmet sağlayıcı tarafından elektronik tebligat bilgilendirme mesajı gönderilir.Bu madde kapsamındaki bilgilendirmelerin herhangi bir nedenle yapılamamış olması, tebligat süresini ve geçerliliğini etkilemez, hizmet sağlayıcının da ikinci fıkra gereğince muhataptan alacağı ücretin iadesi dışında bu madde kapsamında herhangi bir sorumluluğunu gerektirmez. Muhatabın bu madde kapsamında bilgilendirilmesine ilişkin olay kayıtları hizmet sağlayıcı tarafından tutulur. Görüldüğü üzere elektronik posta adresini sürekli kontrol etme alışkanlığı olmayan kullanıcılar farklı elektronik posta adresleri veya cep telefonlarına gelecek sms kısa mesaj bildirimleriyle gerekli uyarıları alma imkanına sahiptirler. Ancak bu alanlara teknik veya başka bir nedenle yapılmayan bildirimler yasal tebligatın geçerliliğini engellemeyecektir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 11.maddesine göre İşlem sertifikasında, hizmet sağlayıcıya ait bilgiler ve hizmet sağlayıcı adına işlem yapmaya kimin yetkili olduğu hususuna yer verilir. Bu husus da özellikle ihtilaf olması durumunda Mahkemelerce yapılacak bilirkişi incelemesinde başvurulacak önemli kaynakları belirgin hale getirmektedir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 12.maddesine göre Muhatap elektronik tebligat hesabına, güvenli elektronik imzasını kullanarak veya hizmet sağlayıcı tarafından verilen parola ve şifre ile birlikte telefonuna kısa mesajla gelen tek kullanımlık şifre vasıtasıyla erişir. Görüldüğü üzere burada iki erişim usulü belirlenmiştir. Sisteme elektronik imzayla ya da sms kısa mesajla birlikte parola şifre uygulamasıdır. Ancak kanımızca hukuken daha doğru olanı elektronik imzanın tek kayıt sistemi haline getirilmesidir. Ancak ülkemizde henüz elektronik imzanın çok yaygınlaşmamış olması nedeniyle böyle bir geçiş dönemi planlandığı düşünülmektedir.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 12.maddesine göre Hizmet sağlayıcı, elektronik tebligatı sadece bu tebliği almaya yetkili olan kişiye ulaştırmayı garanti eder. Tebliği almaya yetkili kişinin, kimlik doğrulaması hizmet sağlayıcı tarafından yapılır.Vekile veya kanuni temsilciye yapılacak elektronik tebligatlarda, Kanun hükümlerine uygun olarak ikinci fıkra hükümleri uyarınca işlem yapılır.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 13.maddesine göre İsteğe bağlı olarak elektronik tebligat hizmetinden yararlanan muhataplar yönünden elektronik tebligat hizmetinin kullanıma kapatılmasında, 25/8/2011 tarihli ve 28036 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin kayıtlı elektronik posta hesabının kullanıma kapatılmasına ilişkin hükümleri uygulanır. Kamu kurum ve kuruluşları elektronik tebligat alma hizmetinin kullanıma kapatılması başvurusunu İdareye yazılı olarak iletirler. Yapılan başvuruda, elektronik tebligat adresinin hangi birim adına ve hangi yetkili personel tarafından kullanıldığı da belirtilir.Gerçek kişiler için, hizmetin kullanıma kapatılması başvurusu elektronik imza kullanılarak elektronik ortamda da yapılabilir.Kullanıma kapatılan elektronik tebligat adresleri, elektronik tebligat hizmeti alanlar listesinden derhal silinir ve elektronik tebligat adresinin kullanıma kapatıldığı an, zaman damgasıyla kayıt altına alınır.Kullanıma kapatılan elektronik tebligat adresine tebligat gönderimi ve alımı engellenir ancak üç ay süreyle muhatabın erişimine açık tutulur.Hizmet sağlayıcı, elektronik imza kullanılarak hizmetin kullanıma kapatılması başvurusu yapıldığı hallerde derhal, fiziki başvurularda beş iş günü içinde muhatabın elektronik tebligat adresine elektronik tebligat mesajı gönderilmesini engeller.Elektronik tebligat yapılması zorunlu olan muhataplar, hizmet sağlayıcılarını değiştirebilirler, ancak elektronik tebligat hizmetinin kullanıma kapatılması için başvuruda bulunamazlar.Ölüm, ceza infaz kurumuna girme, askerlik hizmeti gibi sebeplerle elektronik tebligat hizmetinden yararlanma imkanı ortadan kalkmış ancak tebligat çıkarmaya yetkili merciler nezdindeki işlemlerinde elektronik tebligat adresini bildirmiş olan muhatabın, elektronik tebligat adreslerinin kullanıma kapatılması veya askıya alınması işlemi ilgili kurumlar ile İdarenin sistemi arasında sağlanacak entegrasyon çerçevesinde otomatik olarak yapılabilir. Tüzel kişiliğin sona ermesi ve benzeri sebeplerle elektronik tebligat hizmetinden yararlanma imkanı ortadan kalkmış olan tüzel kişi muhatabın, elektronik tebligat adresinin kullanıma kapatılması konusunda da bu fıkra hükümleri uygulanır.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 14.maddesine göre İdare, Kanunun elektronik tebligata ilişkin hükümlerine ve bu Yönetmeliğe uygun olarak tebligatı çıkaran merciler tarafından iletilen elektronik tebligatları, kayıtlı elektronik posta sistemi vasıtasıyla muhataba ulaştırır. Ancak, muhatap elektronik tebligat adresini İdare dışında diğer bir hizmet sağlayıcıdan almış ise İdarenin sorumluluğu, kendine ulaşan elektronik tebligat mesajını zaman damgasıyla ilişkilendirerek ilgili hizmet sağlayıcının sunucusuna ilettiği anda sona erer.İdare ve diğer hizmet sağlayıcılar, elektronik tebligat hizmetine ilişkin olay kayıtlarını mevzuatta belirlenen süreler içinde saklamakla yükümlüdür.Mevzuatta yer alan istisnalar saklı kalmak kaydıyla tebligat içeriğinin muhatap haricindeki kişilerce görülememesi için hizmet sağlayıcılar ile tebligat çıkarmaya yetkili merciler tarafından gerekli tedbirler alınır.İdare ve diğer hizmet sağlayıcılar, elektronik tebligat hizmetini yürütmek için kendilerine bildirilen verileri, elektronik tebligat hizmeti haricinde herhangi bir maksatla kullanamaz ve üçüncü kişilerle paylaşamaz. İdare ve diğer hizmet sağlayıcılar, bu verilerin güvenli bir şekilde saklanmasından münhasıran sorumlu olup, mevzuat gereğince saklanmasına ihtiyaç kalmayan verileri imha eder.Elektronik tebligat hizmeti sağlama sözleşmesinin yapılması, verilerin üçüncü kişilere nakline muhatabın rıza göstermesi şartına bağlanamaz. Elektronik ortamda tebliğ edilen evrakın aslı veya içeriğinin üçüncü kişilere verilmesi konusunda anlaşma yapılamaz.İdare ve diğer hizmet sağlayıcılar, elektronik tebligatları muhatabın elektronik tebligat adresine ulaştırmak üzere teslim almak, istendiğinde saklama süresi içinde erişime hazır halde bulundurmakla yükümlüdür.İdare ve diğer hizmet sağlayıcılar, elektronik tebligat mesajını, tebligatı çıkaran merci tarafından iletilmesi tarihinden bir gün sonra başlamak üzere iki ay süresince erişime hazır tutar. Muhatap ile hizmet sağlayıcı arasında aksine bir sözleşme yok ise bu sürenin sonunda elektronik tebligata konu içerik silinir.Elektronik tebligat hizmetinin yerine getirilmesi esnasında görev alan kişilerin sorumluluğuyla ilgili olarak Kanun hükümleri uygulanır.İdare ve diğer hizmet sağlayıcılar, engelli kişilerin elektronik tebligat hizmetinden yararlanabilmeleri için mümkün olan çalışmaları yapar.Kendisine zorunlu olarak elektronik yolla tebligat yapılması gereken ancak elektronik tebligat adresi edinmeyen muhatapların MERSİS’te kayıtlı olan tebligat adreslerine, elektronik tebligat adresi edinmeleri için başvuruda bulunmaları konusunda MERSİS’ten sorumlu kurum tarafından bildirim yapılır.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 15.maddesine göre İdare, bu Yönetmelikte sayılan hizmetlerin karşılığında alacağı bedele ilişkin ücret tarifesini Kanun hükümleri çerçevesinde belirleyerek resmî internet sayfasında yayımlar.
Aralık 2013 dönemi itibariyle mevcut tarife aşağıdaki gibidir:
http://www.ptt.gov.tr/source.cms.docs/ptt.org.tr.ce/docs/file/tariffs/kepVeElektronikTebligatUcretTarifeleri.pdf
XI- ELEKTRONİK POSTA HİZMETİ ÜCRETLERİ
Sıra No ÜCRET
(TL) AÇIKLAMALAR
20.1.
20.1.1.
Yıllık abonelik ücreti 35,00 * Yıllık abonelik ücreti olup, abonelik başlangıcında alınır.
* Yıllık abonelik karşılığında 100 MB kapasitesinde posta kutusu verilir.
20.1.2. * KEP iletileri ve Elektronik Tebligatların posta kutusunda saklanması için alınan ücretlerdir.
-250 MB kotalı 50,00 * Arşiv (Saklama) hizmetlerinden yararlanacak kişi ve kurumlardan talep ettikleri kotaya
-500 MB kotalı 75,00 göre yıllık abonelik ücreti alınır.
-1 GB kotalı 95,00 * En fazla 5 GB arşiv hizmeti satınalınabilir.
-3 GB kotalı 215,00 * Abonelik süresi bitiminde yada daha önce sözleşmenin sona erdirilmesi durumunda
300,00 abonelik ücreti geri ödenmez.
* Daha önce sözleşme imzalanmış olup sözleşmesi devam edenlerin kota artırım isteklerinde
ücret farkı alınır, kota düşümü isteklerinde ise aradaki ücret farkı geri ödenmez.
20.1.3. Elektronik İmzalı KEP İletim Ücreti
1 MB’a kadar 1,50 * Gönderilen herbir KEP iletisi için gönderilen KEP hesabı adresi başına alınır.
-Sonraki her 1 MB ve kesrinden 0,20 * Tek seferde en fazla 10 MB boyutunda KEP iletisi gönderilebilir.
20.2. e-Tebligat İletim Ücreti 4,00 * Gönderilen herbir Elektronik Tebligat için gönderilen Elektronik Tebligat Adresi başına alınır.
20.3.
0,10 * SMS ile bilgilendirme hizmeti alındığı taktirde gelen herbir KEP iletisi ya da Elektronik
Tebligat için gönderilen bilgilendirme SMS’i başına alınır.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 16.maddesine göre bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde niteliğine uygun düştüğü ölçüde 25/1/2012 tarihli ve 28184 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 17.maddesine göre Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi, ikinci ve üçüncü fıkrası ile 13 üncü maddesinin yedinci fıkrası ve 14 üncü maddesinin onuncu fıkrası 19/1/2013 tarihinde, diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Elektronik Tebligat Yönetmeliği’nin 18.maddesine göre bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.
Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 4.maddesine göre Kayıtlı Elektronik Posta; Elektronik iletilerin, gönderimi ve teslimatı da dâhil olmak üzere kullanımına ilişkin olarak hukukî delil sağlayan, elektronik postanın nitelikli şeklini ifade eder.
Tacir, her türlü borcu için iflasa tabidir; ayrıca 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na uygun bir ticaret unvanı seçmek, ticari işletmesini ticaret siciline tescil ettirmek ve bu kanun hükümleri uyarınca gerekli ticari defterleri tutmakla da yükümlüdür.Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir.

elektronik tebligat ve kayıtlı elektronik posta

(6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 18/3) göre Tacirler arasında, diğer tarafı temerrüde düşürmeye, sözleşmeyi feshe, sözleşmeden dönmeye ilişkin ihbarlar veya ihtarlar noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile yapılır.

Tarafların açıkça anlaşmaları ve 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 18 inci maddenin üçüncü fıkrası saklı kalmak şartıyla, ihbarlar, ihtarlar, itirazlar ve benzeri beyanlar; fatura, teyit mektubu, iştirak taahhütnamesi, toplantı çağrıları ve bu hüküm uyarınca yapılan elektronik gönderme ve elektronik saklama sözleşmesi, elektronik ortamda düzenlenebilir, yollanabilir, itiraza uğrayabilir ve kabul edilmişse hüküm ifade eder.

(6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 1525/2) göre Kayıtlı elektronik posta sistemine, bu sistemle yapılacak işlemler ile bunların sonuçlarına, kayıtlı posta adresine sahip gerçek kişilere, işletmelere ve şirketlere, kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcılarının hak ve yükümlülüklerine, yetkilendirilmelerine ve denetlenmelerine ilişkin usul ve esaslar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından bir yönetmelikle düzenlenir. Yönetmelik bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren beş ay içinde yayımlanır.

Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 11.maddesine göre KEP sistemi, bir elektronik iletinin tarafları veya muhatapları arasında KEP hesabı vasıtasıyla hukukî ve teknik güvenliğe sahip bir şekilde gönderilip alınmasını sağlamak ve güvenli iletişimde bulunmak gibi amaçlarla kullanılır.
KEP hesabının, hesap sahibi tarafından kendi nam ve hesabına kullanılması esastır. Hesap sahibinin tüzel kişi olduğu durumlarda; KEP hesabı, bu Yönetmelik hükümlerinde belirtilen şekilde yetki verilmiş olan işlem yetkilisi tarafından hesap sahibinin nam ve hesabına kullanılır.
KEP hesabı kullanılarak yapılabilecek işlemler ve sonuçları KEPHS ile hesap sahibi arasında imzalanan sözleşme veya taahhütname ile belirlenir.
Hesap sahibi olan tüzel kişi istediği zaman işlem yetkilisini değiştirebilir. 

 
Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 12.maddesine göre Hesap sahibinin ya da işlem yetkilisinin, KEP hesabına erişerek gelen iletileri kontrol etmesi esastır.
Mücbir sebep hâlleri dışında KEP hesabına erişilmemesi durumunda o işgünü içinde gelen iletinin ertesi işgünü hesap sahibine ulaştığı ve okunduğu kabul edilir.
Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 13.maddesine göre KEP hesabı, hesap sahibinin talebi veya ölümü, sözleşme veya taahhütname ile belirlenen kullanıma kapatma durumlarının gerçekleşmesi veya KEPHS’nin faaliyetine son vermesi veya verilmesi hâllerinde kullanıma kapatılır.
KEP hesabının kullanıma kapatılmasına ilişkin talepler hesap sahibi veya sözleşme ya da taahhütname ile belirlenen kişiler tarafından yapılır.
KEPHS, kullanıma kapatılma talebini hesap sahibinin, işlem yetkilisinin veya sözleşme veya taahhütname ile kapatma talebinde bulunma yetkisi verilenlerin kimlik bilgilerini doğrulayarak alır ve ilgili KEP hesabının kullanıma kapatılma işlemini gerçekleştirir.
Kullanıma kapatılan KEP hesabından ileti gönderimi ve alımı engellenir. Ancak KEP hesabı en az üç ay erişime açık tutulur. Bu sürenin sonunda KEPHS ilgili KEP hesabını tamamen kullanıma kapatır.
KEPHS, kullanıma kapatmaya ilişkin taleplerin alınmasını yedi gün yirmidört saat kesintisiz olarak sağlar.
Kullanıma kapatılan KEP hesabına ilişkin tüm bilgi, belge ve KEP delilleri 16 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendinde belirtilen arşiv süresi boyunca güvenliği ve veri bütünlüğü sağlanarak saklanır.
KEP hesabı geçmişe yönelik olarak hiçbir şekilde kullanıma kapatılamaz veya silinemez.
Kullanıma kapatılan bir KEP hesabı yeniden tahsis edilemez. Kullanıma kapatılan KEP hesabı, ancak hesap sahibinin talep etmesi ve kimlik tespitine ilişkin gerekli işlemleri yaptırması hâlinde yeniden kullanıma açılabilir. 

Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 15.maddesine göre KEPHS’nin KEP sistemi üzerinden sunduğu hizmetlere ilişkin olarak oluşturduğu kayıtlar ile KEP delilleri senet hükmündedir ve aksi ispat edilinceye kadar kesin delil sayılır. KEP hesabı kullanılarak gerçekleştirilen tüm işlemlere ilişkin hukukî sonuçlar hesap sahibi üzerinde doğar.Kanımızca bu hükmün yönetmelik içerisinde yer alması doğru olmamıştır. Zira bir belgenin hukuki anlamda kesin delil sayılıp sayılmayacağının yönetmelikle değil kanunla belirlenmesi gerekir.  
Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 19.maddesine göre KEPHS, sunduğu hizmetlere ilişkin ücretleri belirlemekte serbesttir. Ancak Kurum rekabetçi ortam gerekleri veya tüketici haklarının korunması amacıyla KEP sistemi ile ilgili hizmetlere ait tarifeler için ilgili Kurum mevzuatı çerçevesinde onaylama süreci işletebilir, ücretlere alt ve üst sınır getirebilir.
Kayıtlı Elektronik Posta Rehberi ve Kayıtlı Elektronik Posta Hesabı Adreslerine İlişkin Tebliğin 4.maddesine göre Kayıtlı Elektronik Posta Rehberi KEP hesabı bilgilerinin doğruluğunun ve güncelliğinin sorgulanabilmesi amacıyla işletilen bilgi ve sorgu sistemini ifade eder.

Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 6.maddesine göre KEPHS; Gerçek kişinin rehber kaydına, hesap sahibinin onayını alarak KEP rehberinde yer verir. Tüzel kişinin rehber kaydına, tüzel kişinin onayını almaksızın KEP rehberinde yer verir.Her KEP hesabı için sadece bir tane rehber kaydı oluşturur. KEP rehberine ilişkin tüm bilgilerin gizliliğini, bütünlüğünü ve erişilebilirliğini sağlayarak ilgili mevzuat ile belirlenen süre boyunca saklar.KEP rehberine yetkisiz erişimleri engeller. 

Kayıtlı Elektronik Posta Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 9.maddesine göre Rehber kaydının silinmesini isteyen gerçek kişiler bu taleplerini KEPHS’ye iletir. Bu talebin gereği KEPHS tarafından derhal yerine getirilir. Tüzel kişiler rehber kaydının silinmesi talebinde bulunamazlar. Gerçek ve tüzel kişilere ait kapanan KEP hesabına ilişkin rehber kaydı KEPHS tarafından derhal silinir.

Aralık 2013 dönemi itibariyle Türkiye’de Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcıları aşağıdaki gibidir:
http://www.tk.gov.tr/bilgi_teknolojileri/kayitli_elektronik_posta/kephs.php

Posta ve Telgraf TeşŸkilatı Genel Müdürlüğü (PTT) — The General Directorate of Post and Telegraph Organization (PTT)	03/05/2012	10/09/2012	Faaliyetine devam etmektedir — In operation	hs01.kep.tr	Adres: Şehit Teğmen Kalmaz Cad.No: 2 06101 Ulus/ANKARATel: +90 (312) 509 50 00 Faks:+90 (312) 309 51 44http://www.ptt.gov.tr
TNB Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcılığı ve Ticaret A.Ş.(TNB KEPHS) — TNB Registered Electronic Mail Service Provider & Trading Inc.	28/09/2012	28/12/2012	Faaliyetine devam etmektedir — In operation	hs02.kep.tr	Adres: Sögütözü Cad.No:4 Sögütözü / ANKARA, TܜRKIYETel: +90 (312) 218 81 00 Faks: +90 (312) 218 81 09http://www.tnbkep.com.tr/
TܜRKKEP Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcılığı ve Ticaret A.Ş.(TܜRKKEP) — TܜRKKEP Registered Electronic Mail Services Inc.	28/11/2012	25/02/2013	Faaliyetine devam etmektedir — In operation	hs03.kep.tr	Adres: 19 Mayıs Mah. 19 Mayıs Cad.No:4 Nova-Baran Plaza Kat 18 34360 ŞişŸli/İSTANBUL, TܜRKIYETel: +90 (212) 368 60 00 Faks: +90 (212) 368 60 90http://www.turkkep.com.tr/

 
Esasen Elektronik İmza uygulaması ayrı bir kanunla düzenlenmiş olup Kayıtlı Elektronik Posta uygulaması da ayrı bir kanunla düzenlenmesi gerekmekteydi. Ancak Ticaret Kanununa eklenen bir iki maddeyle bu konu düzenlenmeye çalışılmıştır. Böylelikle esasen Ticaret Kanununa tabi olmayan avukat ve benzeri meslek gruplarının da bu kanuna dayalı çıkarılan yönetmelik ve tebliğlere tabi kılınması ileride uygulamada hukuken sakıncalar doğurabilecektir. Bu aşamada mevcut yasal düzenlemeler de gözetilerek konunun Elektronik Tebligat ve Kayıtlı Elektronik Posta Kanunu şeklinde ayrı bir düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Böylelikle Elektronik Tebligat Yönetmeliği ve Kayıtlı Elektronik Posta düzenlemeleri arasında ortaya çıkabilecek uyumsuzluklar ve uygulamadaki karışıklıklar da önlenmiş olabilecektir.
Av.Özgür Eralp
Mart 2012-Ankara
www.ozgureralp.av.tr
 

KAYITLI ELEKTRONİK POSTA (KEP)

Giriş

Elektronik posta (electronic mail) (kısaltmaları e-posta , e-mail) internet üzerinden bilgisayarlar ve insanlar arasında bilgi alışverişini sağlayan ve en yaygın kullanılan posta uygulamasıdır.
Türkiye’de internetin kullanımının yaygınlaşmasıyla e-posta kullanımı artmış ve özellikle ticari hayatta yapılan işlemlerin çoğu internet üzerinden e-posta aracılığıyla yapılmaya başlanmıştır. Özellikle başka illerde veya başka ülkelerdeki tacirlerle yazışmaların e-postayla yapılır hale gelmesi ticari işlerde ekonomik olarak büyük bir tasarruf sağlamış, ticarete hız kazandırmıştır.

Elektronik imza

İnternetin yaygınlaşmasıyla bu sefer de güvenlik problemleri ortaya çıkmış ve e-postaların altında imza olmaması nedeniyle ihtilaflar olduğunda hukuki uyuşmazlıkların çözümünde zorluklar başlamıştır. Bu sorun 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunun yürürlüğe girmesiyle bir nebze ortadan kalkmıştır. Zira güvenli elektronik imzayla atılan imza elle atılan imzayla aynı hukuki sonucu doğurduğundan ispat hukukundan doğan zorluklar ortadan kalkmıştır. Aynı şekilde zaman damgasının da kullanılmasıyla yazışmaların hangi gün, tarih ve saatte hatta hangi dakika ve saniyede oluşturulduğu hukuken tartışmasız olacak şekilde belirlenebilir hale gelmiştir.

Borçlar Kanunu açısından elektronik imza

01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 14.maddesine göre Yazılı şekilde yapılması öngörülen sözleşmelerde borç altına girenlerin imzalarının bulunması zorunludur.  Kanunda aksi öngörülmedikçe, imzalı bir mektup, asılları borç altına girenlerce imzalanmış telgraf, teyit edilmiş olmaları kaydıyla faks veya buna benzer iletişim araçları ya da güvenli elektronik imza ile gönderilip saklanabilen metinler de yazılı şekil yerine geçer. Aynı yasanın 15.maddesine göre İmzanın, borç altına girenin el yazısıyla atılması zorunludur. Güvenli elektronik imza da, el yazısıyla atılmış imzanın bütün hukuki sonuçlarını doğurur.  İmzanın el yazısı dışında bir araçla atılması, ancak örf ve âdetçe kabul edilen durumlarda ve özellikle çok sayıda çıkarılan kıymetli evrakın imzalanmasında yeterli sayılır. (Değişik fıkra: 13/2/2011-6111/213 md.) Görme engellilerin talepleri halinde imzalarında şahit aranır. Aksi takdirde görme engellilerin imzalarını el yazısı ile atmaları yeterlidir.

Elektronik Tebligat

Elektronik ortamda yapılan bu yazışmalarda ve kurulan sözleşmelerde en büyük sorunlardan biri de ilgili belgenin muhataba ulaştırılıp ulaştırılamadığının ispatı noktasında toplanmaktaydı. 7201 Sayılı Tebligat Kanunu’nunElektronik tebligat başlıklı 7/a maddesine göre (Ek : 11/1/2011-6099/2 md.)Tebligata elverişli bir elektronik adres vererek bu adrese tebligat yapılmasını isteyen kişiye, elektronik yolla tebligat yapılabilir. Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur.Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre elektronik yolla tebligatın zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde buKanunda belirtilen diğer usullerle tebligat yapılır. Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Aynı şekilde 25.01.2012 tarihli 28184 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan TEBLİGAT KANUNUNUN UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİğin Elektronik tebligat Başlıklı 12.maddesine göre Tebligatlar, elektronik yolla yapılabilir, zorunlu bir sebeple yapılamaması hâlinde bu Yönetmelikte belirtilen usullerle tebligat yapılır. Elektronik yolla tebligata ilişkin usul ve esaslar buna ilişkin yönetmelikle düzenlenir. Bu yönetmelik çalışması da son aşamaya gelmiştir.

 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanundaki düzenlemeler

14.02.2011 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6102 sayılı TÜRK TİCARET KANUNU’nun 18.maddesinin 3.fıkrasına göre Tacirler arasında, diğer tarafı temerrüde düşürmeye, sözleşmeyi feshe, sözleşmeden dönmeye ilişkin ihbarlar veya ihtarlar noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile yapılır.
1525.maddenin 2.fıkrasına göre Kayıtlı elektronik posta sistemine, bu sistemle yapılacak işlemler ile bunların sonuçlarına, kayıtlı posta adresine sahip gerçek kişilere, işletmelere ve şirketlere, kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcılarının hak ve yükümlülüklerine, yetkilendirilmelerine ve denetlenmelerine ilişkin usul ve esaslar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından bir yönetmelikle düzenlenir. Yönetmelik bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren beş ay içinde yayımlanır.

KAYITLI ELEKTRONİK POSTA SİSTEMİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİKteki düzenlemeler   KEPHS olmak isteyenler 1/5/2012 tarihinden itibaren Kuruma başvuruda bulunabilir. Bu Yönetmelik 1/7/2012 tarihinde yürürlüğe girecektir. Tanımlar Resmi Gazete Tarihi: 25.08.2011 Resmi Gazete Sayısı: 28036 KAYITLI ELEKTRONİK POSTA SİSTEMİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK İLGİL HÜKÜMLERİNE GÖRE tanımlar aşağıdaki gibidir Kayıtlı elektronik posta (KEP): Elektronik iletilerin, gönderimi ve teslimatı da dâhil olmak üzere kullanımına ilişkin olarak hukukî delil sağlayan, elektronik postanın nitelikli şeklini, Kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcısı (KEPHS): 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamındaki yetkilendirme çerçevesinde KEP sistemi kurmak ve işletmek için kurulan anonim şirket ile başvuru yapması ve gerekli koşulları sağlaması hâlinde 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununun hükümlerine göre elektronik ortamda tebligat yapmaya yetkili kılınmış idareyi, KEP delili: Belirli bir işlemin belirli bir zamanda meydana geldiğini gösteren, KEP sisteminde üretilen ve KEPHS’nin işlem sertifikası ile imzalanmış veriyi, KEP hesabı: Orijinal ileti gönderme ve alma ile KEP iletisi alma yeteneğine sahip KEP sisteminde oluşturulan elektronik posta hesabını, KEP iletisi: KEP sistemi içerisinde KEPHS tarafından üretilen KEP delilini içeren ve KEPHS’nin işlem sertifikası ile imzalanmış iletiyi, KEP rehberi: KEP hesabı bilgilerinin doğruluğunun ve güncelliğinin sorgulanabilmesi amacıyla işletilen bilgi ve sorgu sistemini, KEP sistemi: Elektronik iletişim platformları aracılığıyla gerçekleşen, gönderildi ve alındı onayları da dâhil olmak üzere KEP iletilerinin tüm süreçlerine ilişkin olarak KEP delili oluşturulması, güvenli bir şekilde kimlik tespiti yapılması, KEP hesabı, KEP rehberi ve arşiv hizmetleri verilmesi gibi işlevlere sahip sistemi, KEPHS olmak için aranan şartlar KEPHS olmak isteyenler Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunda başvururlar. ESHS olarak veya 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamında işletmeci olarak faaliyet gösterenler KEPHS olmak için başvuruda bulunamaz. KEPHS’nin yükümlülükleri KEPHS; a) Sakla-ilet ve sakla-bildir çalışma modellerinin biri veya her ikisi ile hizmet vermekle, b) Sunmakta olduğu hizmetler için, bu Yönetmelikte belirlenen kriterlere uygun olarak bu hizmetlerin gerektirdiği güvenlik seviyelerine uygun ve güvenilir bir kimlik doğrulama mekanizması tesis etmekle, c) KEP hesabının kullanıma kapatılmasına ilişkin taleplerin alınması ve derhâl gerçekleştirilebilmesi için yedi gün yirmidört saat erişilebilir bir hizmeti sunmakla, ç) KEP hesabının ve bu hesap üzerinden verilen hizmetlerin güvenliğini, gizliliğini ve bütünlüğünü sağlamakla, d) Kişisel verilerin korunması için gerekli tedbirleri almakla, e) KEP sisteminin tüm süreçlerine ilişkin günlük kayıtlarını güvenliğini, gizliliğini ve bütünlüğünü sağlayarak kayıt altına almakla, f) KEP sisteminin tüm süreçlerinde oluşturulan KEP iletilerini ve KEP delillerini ilgili KEP hesabına anlaşılabilir ve okunabilir bir şekilde iletmekle, hesap sahibinin talebi hâlinde, KEP hesabına gelen iletilerin teslim alınmasına ilişkin bilgileri, alternatif iletişim kanalları üzerinden bildirmekle, g) KEP hesabına bir web ara yüzü veya elektronik posta istemci programları üzerinden güvenli bir şekilde erişilebilmesini, iletilerin okunabilmesini ve gönderilebilmesini sağlamakla, ğ) Hesap sahibinin önceden onayını almak kaydıyla kendisine ait bilgiler ile KEP hesabı bilgilerinden oluşan KEP rehberini tüm hesap sahipleri ve işlem yetkililerinin erişimine yedi gün yirmidört saat kesintisiz olarak açık tutmakla, kendi sistemleri üzerinde bulunan KEP hesaplarına ilişkin değişiklikleri ilgili KEP rehberine gerçek zamanlı olarak işleyerek güncellemekle ve diğer KEPHS’lerle birlikte KEP rehberini gerçek zamanlı olarak güncel tutmak için gerekli teknik altyapıyı kurmak ve işletmekle, h) KEP hesabının kullanılmasını sağlayan ara yüzleri engelli kişilerin de erişimlerini sağlayacak şekilde Tebliğ’de belirtilen standartlara uygun olarak hazırlamakla, ı) KEP sisteminin tüm süreçlerine ve işleyişine ilişkin bilgi, belge ve elektronik veriler ile, işlemlerin yapıldığı zamana ve işlemleri yapan kişiye veya kişilere ait bilgileri içeren kayıtları gizliliğini, bütünlüğünü ve erişilebilirliğini koruyarak en az yirmi yıl süreyle saklamakla, i) KEP hesabının ilk kullanımından önce hesap sahibini ve varsa işlem yetkilisini KEP sistemine ilişkin tüm süreçler hakkında bilgilendirmekle, j) Sözleşmenin veya taahhütnamenin yenilenmemesi durumunda KEP hesabının kullanıma kapatılacağına ilişkin hesap sahibini ve işlem yetkilisini sözleşme veya taahhütname süresinin sona ermesinden üç ay önce uygun iletişim kanallarından en az birisi ile bilgilendirmekle, k) KEP hesabının kapatılması sürecinde, herhangi bir mağduriyetin yaşanmamasını temînen gerekli tedbirleri almakla, l) KEP sistemine ilişkin ana ve yedek sistemlerini Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulundurmakla, m) KEP sistemindeki tüm imzalama süreçlerinde ESHS’ler tarafından KEPHS için oluşturulan işlem sertifikasını kullanmakla, n) Hesap sahibinin veya işlem yetkilisinin talep etmesi hâlinde KEP delillerinin gerçek zamanlı olarak doğrulanması hizmetini sunmakla, yükümlüdür. Kayıtlı elektronik posta sistemi ile ilgili ücretler KEPHS, sunduğu hizmetlere ilişkin ücretleri belirlemekte serbesttir. Ancak Kurum rekabetçi ortam gerekleri veya tüketici haklarının korunması amacıyla KEP sistemi ile ilgili hizmetlere ait tarifeler için ilgili Kurum mevzuatı çerçevesinde onaylama süreci işletebilir, ücretlere alt ve üst sınır getirebilir. İdari ücret Kurum, KEPHS’den bir önceki yıla ait net satışlarının binde dördü (% 0,4) kadar idarî ücret alır. KEPHS bu ücretin tespit edilebilmesini temînen, sunmuş olduğu hizmetler ile bu hizmetlere ilişkin hesapları ayrıştırır. İdari ücretin tamamı her takvim yılı Nisan ayının sonuna kadar Kuruma ödenir. Teknik Hususlar ve Güvenlik – Güvenlik kriterleri KEPHS’nin ortakları, yöneticileri ve istihdam ettiği veya ettirdiği personeli; Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezası almamış ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlardan, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlardan, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından hüküm giymemiş olmalıdır. Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen kriterler, KEPHS’nin tüzel kişi ortaklarının yöneticileri için de aranır. KEPHS; bilgi güvenliği, veri tabanı yönetimi, bilgisayar ağları ve veri koruması gibi alanlarda yeteri kadar teknik personel istihdam eder veya ettirir. Teknik personel, konusunda yeterli meslekî deneyime sahip ya da ilgili alanlarda eğitim almış olmalıdır. KEPHS organizasyon şemasında istihdam ettiği veya ettirdiği tüm personelinin görev tanımını ve dağılımını gösterir. KEPHS; güvenli sistem ve cihazlar kullanır, bu sistem ve cihazlar ile bunların bulunduğu bina veya alanın korunmasını sağlar. Kayıtlı elektronik posta rehberi KEP hesaplarına ilişkin bilgiler hesap sahibinin onayının alınması şartıyla KEP rehberinde yayımlanır. KEPHS’ler KEP rehberini gerçek zamanlı olarak günceller. KEPHS’ler KEP rehberini tüm KEP sisteminden hizmet alan tüm hesap sahipleri ile işlem yetkililerinin erişimine açık tutar. KEP rehberine ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir. Başvuruda Sunulacak Bilgi ve Belgeler KEPHS olmak isteyenler yapacakları başvuruda aşağıdaki bilgi ve belgeleri Kuruma sunar: 1) İletişim bilgileri: (Adı veya ünvanı ve tüm birimlerine ait iletişim bilgileri (adres, telefon, faks, elektronik posta adresi, internet adresi). 2) Şirket ile ilgili belgeler: Şirketin kuruluş Ticaret Sicil Gazetesi, vergi levhası, şirketin imza sirküleri, ticaret sicil belgesi ve şirketi temsile yetkili kişi veya kişilerin adli sicil kayıtları ve iletişim bilgileri. 3) Personel: Organizasyon şeması, istihdam ettiği kişilerin KEPHS personeli olduğunu gösterir sosyal güvenlik kuruluşundan alınmış belgeler, istihdam ettiği ve ettirdiği tüm personelin adli sicil kaydı olmadığına dair beyan belgesi ile teknik personelin özgeçmişi ve uzmanlığını ispatlayan belgeleri. 4) ESHS tarafından adına üretilmiş işlem sertifikasının bir örneği. 5) KEP uygulama esasları. 6) Hizmet sözleşmesi: Hizmet alması durumunda, hizmet aldığı taraf ile imzaladığı sözleşmenin bir örneği. 7) Tebliğ ile istenilen bilgi ve belgeler. 8) Sözleşme veya Taahhütname: KEP hesabı almak isteyen başvuru sahibi ile imzalayacağı sözleşmenin veya taahhütnamenin bir örneği.

KAYITLI ELEKTRONİK POSTA SİSTEMİ İLE İLGİLİ SÜREÇLERE VE TEKNİK KRİTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞdeki düzenlemeler   Teknik tanımlar Resmi Gazete Tarihi: 25.08.2011 Resmi Gazete Sayısı: 28036 KAYITLI ELEKTRONİK POSTA SİSTEMİ İLE İLGİLİ SÜREÇLERE VE TEKNİK KRİTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞde yer alan teknik tanımlar aşağıdaki gibidir. BS (British Standards): İngiliz standartlarını, CWA (CEN Workshop Agreement): CEN Çalıştay Kararını, EAL (Evaluation Assurance Level): Değerlendirme Garanti Düzeyini, ETSI (European Telecommunications Standards Institute): Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsünü, ETSI SR (ETSI Special Report): ETSI özel raporunu, ETSI TS (ETSI Technical Specification): ETSI teknik özelliklerini, FIPS PUB (Federal Information Processing Standards Publications): Federal Bilgi İşleme Standartları Yayınlarını, ISO/IEC (International Organisation for Standardization/International Electrotechnical Commitee): Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı/Uluslararası Elektroteknik Komitesini, W3C (The World Wide Web Consortium): WWW konsorsiyumunu Teknik Hususlar Kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcısının işleyişi KEPHS, işleyişinin bütün aşamalarında ETSI TS 102 640 standardına uyar. Algoritma ve parametreler KEPHS, elektronik imza, işlem sertifikası ve özetleme algoritmalarına ilişkin olarak 6/1/2005 tarih ve 25692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Elektronik İmza ile İlgili Süreçlere ve Teknik Kriterlere İlişkin Tebliğ”in 6 ncı maddesinin (b) ve (c) bendinde yer alan şartlara uyar. Kayıtlı elektronik posta uygulama esasları KEPHS; KEP uygulama esaslarını ETSI TS 102 640 standardına uygun olarak hazırlar. KEPHS, her KEP hesabı için en az 100 MB depolama alanı sunar. Gönderilen ve alınan orijinal iletilerin büyüklük sınırlaması 10 MB’nin altında olamaz. Depolama alanı dolduğunda KEPHS ilgili KEP hesabından orijinal ileti gönderilmesini engelleyebilir ancak ileti alınmasını engelleyemez. Güvenlik kriterleri KEPHS, güvenlik kriterlerine ilişkin olarak; a) ETSI TS 102 640, b) TS ISO/IEC 27001 veya ISO/IEC 27001, c) BS 10012, d) ISO/IEC 27031, standartlarına uyar. Erişilebilirlik KEPHS, engelli kişilerin KEP sisteminden yararlanmalarını sağlamak amacıyla W3C’nin “Web erişilebilirlik girişim yönergesi” (Web Content Accessibility Guidelines)’ne uyar. Belgeler KEPHS; a) TS ISO/IEC 27001 veya ISO/IEC 27001 standardına uygunluğunu, b) Elektronik imza oluşturma araçlarının; i. FIPS PUB 140-2’ye göre seviye 3 veya üzerinde olduğunu veya ii. CWA 14167-2’de belirtilen kriterlere uygunluğunu veya iii. CWA 14169 standardına uygun ve TS ISO/IEC 15408 (-l,-2,-3)’e veya ISO/IEC 15408 (-1,-2,-3)’e göre en az EAL4+ seviyesinde olduğunu yetkili kurum veya kuruluşlardan alınan belgelerle belgelendirir. (2) KEPHS, BS 10012 ve ISO/IEC 27031 standartlarına uygunluğunu Kuruma beyan eder.

Kaynaklar;

• 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu
• 6098 Sayılı Borçlar Kanunu
• 7201 Sayılı Tebligat Kanunu
• TEBLİGAT KANUNUNUN UYGULANMASINA DAİR YÖNETMELİK
• 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu
• KAYITLI ELEKTRONİK POSTA SİSTEMİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK
• KAYITLI ELEKTRONİK POSTA SİSTEMİ İLE İLGİLİ SÜREÇLERE VE TEKNİK KRİTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞ

 

Yazar Hakkında