İnternette ve akıllı cep telefonu uygulamalarında yayınlanan panoramik görüntüler nedeniyle navigasyon şirketi yöneticileri sorumlu tutulabilir mi?
CEVAP 203:
Geçtiğimiz günlerde internet sitelerinde “Yandex’e hapis cezası!” başlıklı bir haber yayınlandı:
“GENELKURMAY Başkanlığı’nın yaptığı suç duyurusu üzerine askeri yasak bölgelere ait panoramik görüntüleri izinsiz yayımladığı öne sürülen arama motoru Yandex’in yetkili müdürü B. W., 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, verdiği ceza ile ilgili olarak hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.İstanbul Cumhuriyet Savcılığı tarafından hazırlanan iddianamede, şüpheli B. W.’nin Yandex şirketinin temsile yetkili müdürü olduğu belirtilerek Yandex’in web sitesinde izinsiz olarak birinci derece askeri yasak bölgelerin panoramik görüntülerini yayınladığının tespit edildiği öne sürülmüştü. İddianamede, W.’nin, “2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’na Muhalefet” suçundan 6 aydan 5 yıla kadar hapis talebiyle yargılanması istenmişti. Yandex reklamcılık şirketinde Türkiye’deki sorumlu kişi olduğunu, bu işe 2012 yılının Haziran ayında başladığını belirten W., kendisinin olaylardan sonradan haberdar olduğunu söyleyerek beraatini istedi.”
İstanbul Asliye Ceza Mahkemesi, W.’yi 1 yıl hapis ve 10 bin TL para cezasına çarptırdı. Mahkeme, verdiği hapis cezasında indirim yaparak cezayı 10 ay hapis ve 8 bin TL para cezasına indirdi. Sanığın sabıkasız oluşunu, duruşmadaki tutum ve davranışlarını göz önüne alan mahkeme ceza ile ilgili olarak hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
kaynak: http://www.haberturk.com/gundem/haber/1001934-yandexe-hapis-cezasi
2565 Sayılı ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU’nun 2.maddesi aşağıdaki gibidir
Askeri yasak bölgeler:
Madde 2 – Genelkurmay Başkanlığının göstereceği lüzum üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile askeri yasak bölgeler kurulabilir veya kaldırılabilir. Askeri yasak bölgeler 1 inci ve 2 nci derece askeri yasak bölge olmak üzere ikiye ayrılır.
Birbirleriyle ilgili ve yakın askeri tesisler ve bölgeler için gerektiğinde ayrı ayrı yasak bölge tayin edilmeyip bu tesis ve bölgeler için müşterek ve bir bütün olarak askeri yasak bölge tesis edilebilir veya bu şekilde birleştirilmiş olanlar ayrılabilir.
2565 Sayılı ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU’nun 7.maddesi aşağıdaki gibidir
Birinci derece kara askeri yasak bölgelerinde uygulanacak esaslar:
Madde 7 – 1. Birinci derece kara askeri yasak bölgelerinde aşağıdaki esaslar uygulanır.
a) Bölge içindeki taşınmaz mallar kamulaştırılır.
b) Bölgeye buradaki görevlilerle, yetkili komutanlığın izin verdiği T.C. uyruğundaki diğer görevlilerden başkası giremez ve oturamaz. Ancak;
(1) Buradaki görevlilerin aile fertlerinin bölgeye girmelerine ve oturmalarına,
(2) Türk vatandaşlarının bölgedeki su kaynaklarından faydalanmalarına,
(3) Bölge içinde tespit edilecek yollardan geçiş yapılmasına,
Yönetmelikte belirtilecek esaslara göre yetkili komutanlıkça izin verilebilir.
c) Yabancıların geçici olarak bölgeye girmeleri ve oturmaları Genelkurmay Başkanlığının iznine bağlıdır.
d) Bölge içindeki eski eserler ve doğal kaynakların milli kuruluşlarca veya milli kuruluşların denetimi altındaki Türk veya yabancı uyruklularca araştırılması veya işletilmesi, Genelkurmay Başkanlığının olumlu mütalaasının alınması koşuluyla ilgili kanun hükümlerine göre yürütülür.
e) (Değişik: 27/1/2004 – 5082/1 md.) Bölgenin fotoğraf ve filminin çekilmesi, harita, resim ve krokisinin yapılması, not alınması veya harita uygulaması gibi faaliyetlerde bulunulması, bölgenin savunma ve güvenlik tedbirlerini aksatacak, bozacak ve açıklayacak cihazlar kullanılması, bu amaçla görevlendirilmiş olanlar ile Genelkurmay Başkanlığı tarafından izin verilmiş olanlar dışındakilere yasaktır.
2. Kara sınır hattı boyunca ve kıyılarda tesis edilen birinci derece kara askeri yasak bölgelerinde kamulaştırma yapılması zorunlu değildir.
3. Yukarıdaki 2 nci fıkra hükümlerine göre kamulaştırılmayan taşınmaz mallardan yerli halkın yararlanmasına ilişkin esaslar ile birinci derece kara askeri yasak bölgelerinin, bölge içindeki geçiş yollarının güvenliğinin sağlanması ve bölgeye girme yasağı ile ilgili diğer esaslar yönetmelikle tespit edilir.
2565 Sayılı ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU’nun 9.maddesi aşağıdaki gibidir
İkinci derece kara askeri yasak bölgelerinde uygulanacak esaslar:
Madde 9 – İkinci derece kara askeri yasak bölgelerinde aşağıdaki esaslar uygulanır.
a) Türk vatandaşlarının bölgede oturmaları, seyahat etmeleri, zirai faaliyetlerini, meslek ve sanatlarını icra etmeleri serbesttir. Şu kadar ki, milli güvenliği sağlamak bakımından, gerekli görülecek ikinci derece kara askeri yasak bölgelerinde; bölgede oturanlar dışındaki Türk vatandaşlarının bölgede oturmaları, zirai faaliyetlerini, meslek ve sanatlarını icra etmeleri Bakanlar Kurulu kararı ile sınırlandırılabilir.
b) Yabancı gerçek ve tüzelkişiler bu bölgede taşınmaz mal edinemezler. Yabancılara ait bölgedeki taşınmaz malların tasfiyesine karar vermeye, tasfiye şekil ve şartlarını tespite Bakanlar Kurulu yetkilidir.
c) (1) Yabancılar izin almadan geçici dahi olsa bölgeye giremezler, oturamazlar, çalışamazlar ve taşınmaz mal kiralayamazlar.
(2) Görevli yabancı uyruklu sivil kişilere izinler garnizon komutanlığının görüşü alınarak valiliklerce verilir.
(3) Görevli yabancı uyruklu asker kişilere izinler Genelkurmay Başkanlığınca verilir. Ancak Bu yetki yönetmelikte belirtilecek komutanlıklara devredilebilir. Verilen izinlerden ilgili valiliklere de bilgi verilir.
d) Bölge içindeki genel yollardan geçilmesi ve bölgeden turistik amaçlarla yararlanılmasına dair esaslar yönetmelikte gösterilir.
e) Yasak bölge tesisinden itibaren gerektiğinde altı ay içinde buradaki taşınmaz malların durumları (Bina, tarla, bağ, bahçe, orman, bataklık gibi) hava fotoğraflarıyla tespit edilir. Aynı süre içinde bölgedeki taşınmaz malların mülkiyet ve zilyetliğinin kimlere ait olduğu mahalli ve mülki idarelerce tespit edilerek yetkili komutanlığa bildirilir.
f) Bölgenin savunma gücü ve gizliliğini ihlal etmemek şartıyla, taşınmaz mallar üzerinde inşaat, hafriyat, tadilat, orman yetiştirmek veya kesmek, bataklık ihdas etmek veya kurutmak gibi hususlarda özel kanunlarına göre ilgili mercilerce izin ve ruhsat verilmeden önce, bölgenin savunma gücü ve gizliliği yönünden yetkili komutanlığın izninin alınması zurunludur. Yetkili komutanlıktan izin isteminde bulunulurken verilecek dilekçede yapılacak işin niteliği açıklanarak ilgili belge ve planların tasdikli birer örneği eklenir. Yetkili komutanlık bu istemi kabule değer görmediği takdirde ret sebebini gerekçesiyle birlikte yazılı olarak dilekçe sahibine bildirir. İtiraz vukuunda konu bir kere de Genelkurmay Başkanlığınca tetkik edilerek sonuçlandırılır.
İzin ve ruhsata tabi olmayan mahal veya işlerde de yukarıdaki fıkra hükümleri uygulanır.
Bu şekilde başlatılmış olan işlerde yapılacak tadilat istekleri hakkında da aynı usul ve esaslar uygulanır.
g) Yetkili komutanlıkça izin verilmeyen veya komutanlıkça kabul edilen şartlara uymayan her türlü inşaat ve eylemler durdurulur.
Böyle yapılar, komutanlığın tayin ve tebliğ edeceği süre içinde sahipleri tarafından yıktırılır. Süresi içinde yıkılmaması halinde yetkili komutanlığın istemi üzerine mahalli mülki idare amirliğince başkaca bir işlem ve karara gerek kalmadan yıktırılır ve masrafı sahiplerinden alınır.
h) (Değişik: 27/1/2004 – 5082/2 md.) Bölge içindeki askerî tesislerin ve bölgeden birinci derece kara askerî yasak bölgelerinin dürbünle gözetlenmesi, bölgenin fotoğraf ve filminin çekilmesi, harita, resim ve krokisinin yapılması, not alınması veya harita uygulaması gibi faaliyetlerde bulunulması, bölgenin savunma ve güvenlik tedbirlerini aksatacak, bozacak ve açıklayacak cihazlar kullanılması, bu amaçla görevlendirilmiş olanlar ile Genelkurmay Başkanlığı tarafından izin verilmiş olanlar dışındakilere yasaktır.
ı) Bölgedeki eski eserler ve doğal kaynakların araştırılması ve işletilmesi Genelkurmay Başkanlığının olumlu mütalaasının alınması koşuluyla ilgili kanun hükümlerine göre yürütülür.
Bu madde hükümlerinin; 25 Eylül 1981 tarih ve 2527 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanan Türk soylu yabancılar hakkında ne şekilde uygulanacağı yönetmelikte gösterilir.
2565 Sayılı ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU’nun 17.maddesi aşağıdaki gibidir
İkinci derece hava askeri yasak bölgelerinde uygulanacak esaslar:
Madde 17 – İkinci derece hava askeri yasak bölgelerinde aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Yabancı uyruklu kişilerin kullanımındaki her türlü hava araçlarının, Genelkurmay Başkanlığının müsaadesi olmadıkça bu bölgeler içerisinde uçması veya altında bulunan mahallere inmesi yasaktır. Hava trafik kontrol amacı ile bu bölgeler üzerinde ihdas edilen kontrollü veya tavsiyeli hava sahaları ve yolları bu hükmün dışındadır. Bu bölgelerde yeniden kontrollü veya tavsiyeli hava sahaları ve yollarının ihdası Genelkurmay Başkanlığının iznine bağlıdır.
b) Bu bölgelerde tarım, turistik ve diğer amaçlarla havadan fotoğraf ve film çekilmesi Genelkurmay Başkanlığının olumlu mütalaasına bağlıdır.
2565 Sayılı ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU’nun 21.maddesi aşağıdaki gibidir
2565 Sayılı ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU’nun 25.maddesi aşağıdaki gibidir
Madde 25 – Fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde; birinci derece kara ve deniz askeri yasak bölgelerinde:
a) Bu Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yazılı yasaklara aykırı hareket edenlere altı aydan beş yıla kadar hapis ve beşbin liradan ellibin liraya kadar ağır para cezası verilir.
b) Yetkili komutanlıkça geçiş için tespit edilen yolların dışına çıkanlara üç aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.
Güvenlik bölgelerinde uygulanacak esaslar:
Madde 21 – Güvenlik bölgelerinde aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Bölge içindeki gerçek ve tüzelkişilere ait mallar kamulaştırılabilir.
b) (Değişik: 15/6/1987 – 3384/1 md.) Güvenlik bölgelerinin dış sınırlarından itibaren en çok ikiyüz metreye kadar olan saha dahilinde yangın ve patlama tehlikesi gösteren her türlü maddenin imali, depolanması ve satış yerlerinin açılması yasaklanabilir. Bu yasakla ilgili sınır, özel güvenlik bölgelerinde mahalli mülki amirler; askeri güvenlik bölgelerinde ise askeri tesisin teknik özellikleri ve hassasiyeti dikkate alınarak garnizon komutanı ve mahalli mülki amirler tarafından birlikte tespit edilir.
c) (Ek: 9/10/1996 – 4188/1 md.) Kamulaştırma yapılan güvenlik bölgelerine ve güvenlik bölgesi tesis edilen deniz sahasına, buradaki tesislerde görevli olanlarla, askeri güvenlik bölgelerinde yetkili komutanlığın, kamu ve özel kuruluşlara ait tesislerde ise, bu konuda yetkili makamın izin verdiği kişilerden başkası giremez ve oturamaz.
d) Bu bölgelerin güvenliğinin sağlanması, bölgeye giriş ve kamulaştırılmayan taşınmaz mallardan yararlanma esasları yönetmelikte gösterilir. 22/7/1981 tarih ve 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun hükümleri saklıdır. (1)
e) (Ek: 26/2/2008-5740/1 md.) Askeri güvenlik bölgesi olarak tespit edilen, Türk Silâhlı Kuvvetlerine ait kışla, kıta, karargah, kurum, ordugah gibi tesislerin, fotoğraf ve filminin çekilmesi, harita, resim ve krokisinin yapılması, not alınması veya harita uygulaması gibi faaliyetlerde bulunulması, bölgenin savunma ve güvenlik tedbirlerini aksatacak, bozacak ve açıklayacak cihazlar kullanılması, bu amaçla görevlendirilmiş olanlar ile ilgili birlik komutanlığı tarafından izin verilmiş olanlar dışındakilere yasaktır.
Bu maddede suç sayılan eylemlerin işlenmesinden dolayı sebebiyet verilen zararların tazminine de hükmolunur.
2565 Sayılı ASKERİ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK BÖLGELERİ KANUNU’nun 26.maddesi aşağıdaki gibidir
Madde 26 – Fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde; bu Kanunun 9, 13, 17, 18 ve 21 inci maddeleri ile 11 inci maddenin (b) bendinde belirtilen yasaklara ve tahditlere uymayanlar ile anılan maddelerde yer alan gerekli bildirimi yapmayanlar hakkında üç aydan altı aya kadar hapis cezası ve beşbin liradan yirmibeşbin liraya kadar para cezası hükmolunur. Bu maddeler gereğince verilmiş izinleri savunma güvenliğine zarar verecek şekilde kullananlar hakkında bir yıldan yedi yıla kadar hapis ve beşbin liradan ellibin liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.
Panorama Nedir?
Panorama, fiziksel anlamdaki bir alanın geniş açıyla herhangi bir görünümüdür. Boyama, çizim, fotoğraf, film / video veya üç boyutlu bir modelde uygulanabilir. Ayrıca, hareketli resim terimi (pan, pannig, panama; kamerayı döndürerek elde edilen görüntü) panoramadan türetilmiştir.
Kelime aslında İrlandalı ressam Robert Barker tarafından Edinburgh’un panoramik resimlerini tanımlamak için icat edilmiştir. Silindirik bir yüzeye gösterilen resimler, silindirin içinden incelenmiştir. Bu çalışmalar 1792 yılında Londra’da panorama adıyla sergilendi. Büyük boyutlu panoramaları sergilemek amacıyla inşa edilen yapılara panaromik yapılar denir. Silindir biçiminde olan ve ışığı üstten alan bu yapılarda, resim tüm düşey yüzeyleri kesiksiz olarak kaplar ve silindirin tabanında bulunan yükseltilmiş bir platformdan seyredilirdi. Bu türden ilk gösteri 1799’da Paris’te R. Fulton tarafından yapılmıştır. Panorama yapılarında genellikle doğal görüntüler ve savaş sahneleri sergilenirdi. 19. yüzyılda, panoramik resim ve modeller, manzara ve tarihi olayları temsil etmenin popüler bir yoluydu.
kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Panorama
Navigasyon Nedir?
Seyir, seyrüsefer ya da navigasyon, bir noktadan başka bir noktaya gitmek için en elverişli yolu tayin etme ve planlanan rota üzerinde yolculuğu gerçekleştirme. Genellikle bir denizcilik terimi olarak kullanılsa da, iki nokta arasındaki yolun önceden belirlenmiş olmadığı kara ve hava yolculuklarında da seyir yapılır. Denizcilikte seyir, havacılıkta ise seyrüsefer terimi daha yaygın kullanılır. Yön bulma terimi, seyir işinin önemli bir kısmını oluşturan, yakından bağlantılı bir terimdir.
kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Seyir
Görüldüğü üzere Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’nun ilgili maddeleri gereğince bu tür bölgelerin fotoğraf ve filminin çekilmesi, harita, resim ve krokisinin yapılması, not alınması veya harita uygulaması gibi faaliyetlerde bulunulması, bölgenin savunma ve güvenlik tedbirlerini aksatacak, bozacak ve açıklayacak cihazlar kullanılması, bu amaçla görevlendirilmiş olanlar ile Genelkurmay Başkanlığı tarafından izin verilmiş olanlar dışındakilere yasaklanmıştır.
Günümüzde çokça kullanılmaya başlanan navigasyon cihazları üreticilerinin ve bu verileri düzenleyerek kullanıma sunan kişilerin daha dikkatli olması gerekmektedir. Aksi takdirde iyi niyetli olarak başlayan ancak farkında olmadan bu tip bölgelerin görüntülerini kaydedip yayınlayanlar hakkında cezai yaptırım uygulanabilir.
Hatta haber içeriğinden anlaşıldığı kadarıyla sadece panoramik görüntüler nedeniyle bu cezanın verildiği anlaşılsa da yasa maddelerinin içeriği gereğince harita yapılması ve harita uygulaması gibi faaliyetlerde bulunulması durumunda da ilgili ceza hükümlerinin uygulanması gerektiği hususu açıktır. Bu da konunun ciddiyetini daha da arttırmaktadır.
Yazar Hakkında
