19 Kasım 2025 tarihli ve 33082 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilat Yönetmeliği (Karar Sayısı: 10584) Sermaye Piyasası Kurulu Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Kurul’un idari yapısını köklü bir şekilde yeniden düzenleyerek Türk sermaye piyasalarında yeni bir dönemin kapılarını araladı. Bu Yönetmelik, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 126. maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Sermaye piyasası aktörlerini ve tüm paydaşları yakından ilgilendiren bu önemli düzenlemenin ana hatlarını sizler için derledim. Yeni Yönetmelikler, özellikle finansal teknolojiler, katılım finansmanı ve sürdürülebilirlik gibi çağın dinamiklerine odaklanan uzmanlık alanları oluşturarak Kurul’un etkinliğini ve adaptasyon gücünü artırmayı hedefliyor.
Sermaye Piyasası Kurulu’nun Yeni İdari Yapısı
Yönetmeliğe göre Kurul, Kurul Karar Organı ve Başkanlık teşkilatından oluşmaktadır.
- Kurul Karar Organı: Biri başkan, biri ikinci başkan olmak üzere yedi üyeden meydana gelmektedir.
- Başkanlık Teşkilatı: Başkan, Kurul başkan yardımcıları (beş adet), daire başkanlıkları şeklinde teşkilatlanmış hizmet birimleri, temsilcilikler, Kurul başkanlık danışmanları, Kurul özel Bürosu ve Başkanlık özel kaleminden oluşur.
Başkanın Yetkileri ve Vekâlet: Kurul Başkanı, Başkanlık teşkilatının da başı olup, Kurulun genel yönetim ve temsilinden sorumludur. Başkanın yokluğunda vekâleti sırasıyla İkinci Başkan, o da yoksa Başkan Vekili yürütür.
Kurul Başkan Yardımcıları: Başkana yardımcı olmak üzere, mali piyasalar, ekonomi, maliye, işletme, sermaye piyasaları, bankacılık veya finans alanında veya bu alanlarla ilgili hukuk dallarında en az on yıl deneyim sahibi olan kişiler arasından beş Kurul başkan yardımcısı atanır. Ana hizmet birimlerinin bağlanacağı başkan yardımcılarının ise bu sürenin en az üç yılını Kurul’da görev yapmış olması şartı aranır.
Hizmet Birimlerinde Uzmanlaşma ve Yenilik
Yeni Yönetmelik ile Kurulun hizmet birimleri; ana hizmet birimleri, danışma birimleri ve yardımcı hizmet birimleri olmak üzere daire başkanlıkları şeklinde yeniden yapılandırılmıştır.
Özellikle sermaye piyasalarının geleceğine yönelik kritik alanlarda yeni daire başkanlıklarının kurulması dikkat çekmektedir.
Ana Hizmet Birimleri (10 Daire Başkanlığı)
Yeni yapının en dikkat çekici yanı, global trendlere uyum sağlamak amacıyla oluşturulan üç yeni uzmanlık dairesidir:
- Finansal Teknolojiler Dairesi Başkanlığı:
- Katılım Finansmanı Dairesi Başkanlığı:
- Uluslararası İlişkiler ve Sürdürülebilirlik Dairesi Başkanlığı:
Diğer Ana Hizmet Birimleri: Aracılık Faaliyetleri, Bağımsız Denetim ve Değerleme Faaliyetleri, Denetleme, Ortaklıklar Finansmanı, Piyasa Gözetim ve Denetim, Yatırım Fonları ve Yatırım Ortaklıkları Daire Başkanlıklarıdır.
Danışma Birimleri (2 Daire Başkanlığı)
- Hukuk İşleri Dairesi Başkanlığı
- Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı
Yardımcı Hizmet Birimleri (4 Daire Başkanlığı)
- Bilgi Sistemleri Dairesi Başkanlığı
- Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
- İnsan Kaynakları ve Eğitim Dairesi Başkanlığı
- Kurumsal İletişim Dairesi Başkanlığı
Yönetimde Hiyerarşi ve Sorumluluk
Yeni Yönetmelik, Kurul yönetimindeki görev ve yetki kademelerini de net bir şekilde belirlemiştir. Bu hiyerarşi, Başkan‘dan başlayarak Kurul başkan yardımcısı, daire başkanı, grup başkanı ve diğer alt kademelere kadar sıralanmıştır.
- Daire Başkanlarının Sorumluluğu: Daire başkanları, kendi hizmet biriminin genel yönetim ve temsilinden Başkan’a ve Kurul’a karşı sorumludur.
- Yetki Devri: Amirler, yetkilerini sınırlarını açıkça belirleyerek astlarına devredebilir, ancak mevzuat gereği doğrudan Başkanlık tarafından emir ve yetki verilmesini gerektiren hallerde yetki sahipleri, Başkan onayı olmaksızın alt kademelere devir yapamaz.
- Sorumluluk İlkesi: Personelin sorumluluğu, görevlerinden doğan yetkileri ile orantılıdır. Konusu suç teşkil eden emri yerine getiren personel, emre uyduğu gerekçesiyle sorumluluktan kurtulamaz.
Yeni Yönetim Yapısı ve Çalışma Esasları: Hız ve Şeffaflık Odakta
İki Yönetmelik birleştiğinde ortaya çıkan yeni kurumsal yapı, Kurul’un daha çevik, sistematik ve uzmanlaşmış bir hizmet sunmasını amaçlıyor.
1. Kurul Karar Organının Çalışma Mekanizması Yenilendi
Sermaye Piyasası Kurulu Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Kurul Karar Organı’nın işleyişine modern bir soluk getirerek kurumsal işleyişi ve mevzuat hazırlama süreçlerini daha şeffaf ve sistemli hale getiriyor.
- Toplantı Düzeni ve Gündem: Yönetmelik, gerekli görüldüğünde Başkan’ın çağrısıyla olağanüstü toplantılar düzenlenebilmesine olanak tanıyor. Toplantı gündemi Başkan tarafından belirlenirken, üyeler de ek gündem maddeleri önerebiliyor.
- Dijital Karar Alma: Yönetmelik ile karar alma süreçlerinde artık daha sistematik bir yapı geçerli olacak ve kararlar çevrimiçi (online) ortamda da alınabilecek.
- Mevzuat Hazırlama İlkesi: Birden fazla birimi ilgilendiren düzenlemelerde ortak çalışma yapılması ve gerektiğinde diğer kurum ve paydaşlardan görüş alınması esas kılınmıştır. Birimler arasında görüş ayrılığı çıkması durumunda ise son sözü Başkan söyleyecektir.
- Yetki ve Onay Mekanizması: Kurul kararına ihtiyaç duyan tüm rapor ve yazılar, ilgili Başkan Yardımcısının onayından sonra Başkanlığa iletilecek; bu da iş akışında net bir hiyerarşi sağlıyor.
- Personel Sorumluluğu: Yönetmelik, disiplin hükümlerini netleştirerek personel sorumluluğunu artırmakta, personelin görev tanımlarını yeniden şekillendirmektedir.
2. Teşkilat Yapısı Uzmanlaşmaya Odaklanıyor
Teşkilat Yönetmeliği ise Kurulun idari yapılanmasını (Başkan, İkinci Başkan, 5 Başkan Yardımcısı ve Daire Başkanlıkları) netleştirirken, özellikle geleceğin piyasalarına yönelik kritik uzmanlık alanları oluşturdu:
- Finansal Teknolojiler Dairesi Başkanlığı: Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının denetimini ve DLT tabanlı varlıkların ihracını düzenlemek.
- Katılım Finansmanı Dairesi Başkanlığı: Kira sertifikaları başta olmak üzere katılım sermaye piyasası araçlarının geliştirilmesi ve denetimi.
- Uluslararası İlişkiler ve Sürdürülebilirlik Dairesi Başkanlığı: Sürdürülebilir finans ve Kurul’un küresel stratejisini belirlemek.
Çağın İhtiyacı: Finansal Teknolojiler Dairesi Başkanlığı Kuruluyor
19 Kasım 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Sermaye Piyasası Kurulu Teşkilat Yönetmeliği’nin getirdiği en vizyoner yeniliklerden biri, Finansal Teknolojiler (FinTek) Dairesi Başkanlığı’nın kurulmasıdır. Bu birim, SPK’nın finansal piyasalardaki hızlı dijital dönüşüme, özellikle de kripto varlık ve Dağıtık Defter Teknolojisi (DLT) alanlarına adapte olma kararlılığını göstermektedir.
Geleneksel sermaye piyasaları ile yenilikçi teknolojiler arasındaki köprüyü kurmayı amaçlayan bu Daire Başkanlığı’nın temel görev ve sorumlulukları, piyasa aktörlerini doğrudan ilgilendiren hukuki ve operasyonel bir çerçeve sunmaktadır:
Kripto Varlıklar ve DLT Teknolojilerinde Düzenleyici Merkez
- Kripto Varlık Düzenlemesi ve Denetimi:
- DLT Tabanlı İhraçlar:
- Yenilikçi Finansal Araçların Kazandırılması:
Bu yeni birim, Türkiye’nin sermaye piyasası mevzuatını global FinTek trendleri ile uyumlu hale getirme çabasının en somut adımıdır. Sektör, Daire Başkanlığı’nın kripto varlıklar başta olmak üzere dijital finansal ürünlere yönelik hazırlayacağı ikincil düzenlemeleri (Tebliğ ve Kurul Kararları) yakından takip edecektir.
Katılım Finansmanı Dairesi Başkanlığı: Etik ve Faizsiz Finansın Gelişimi
Yeni Yönetmelik ile kurulan Katılım Finansmanı Dairesi Başkanlığı, Türkiye sermaye piyasasında etik ve faizsiz finans prensiplerine uygun ürün ve kurumların gelişimini teşvik etme ve düzenleme misyonunu üstlenmektedir. Bu adım, küresel olarak büyüyen faizsiz finans piyasalarına entegrasyonu güçlendirmeyi hedeflemektedir.
Daire Başkanlığı, Katılım Finansmanı esaslarına uygun olarak 6362 sayılı Kanun kapsamındaki faaliyetlerin düzenlenmesi ve gözetiminden sorumludur. Temel görev ve yetkileri şunlardır:
Sermaye Piyasası Araçları İhracı: Kira sertifikaları başta olmak üzere , katılım sermaye piyasası araçlarının ihracına ilişkin başvuruları incelemek, sonuçlandırmak ve bu ihraçlara ilişkin kamuya açıklanan bilgileri kontrol etmek ve izlemek.
Katılım Fonları: Katılım fonlarının kuruluş ve faaliyet ilkelerini düzenlemek, bu fonların kuruluş ve faaliyet başvurularını incelemek ve sonuçlandırmak.
Ürün ve Kurum Geliştirme: Katılım sermaye piyasasına ilişkin yeni ürün, kurum ve işlemleri geliştirmek ve düzenlemek.
Sürekli Gözetim ve Denetim: Katılım finans kuruluşlarının 6362 sayılı Kanun kapsamındaki faaliyet ve işlemlerinin sürekli gözetim ve denetim faaliyetlerini yürütmek.
İş Birliği: Katılım sermaye piyasalarındaki kuruluşlar ile iş birliğini geliştirmek.
Bu Daire Başkanlığı, Türkiye’nin katılım finansı alanındaki potansiyelini sermaye piyasalarına daha etkin bir şekilde yansıtarak, bu alandaki yerli ve yabancı yatırımcı tabanını genişletmeye odaklanacaktır.
Uluslararası İlişkiler ve Sürdürülebilirlik Dairesi Başkanlığı: Küresel Uyum ve Yeşil Finans
Yeni Yönetmelik ile kurulan Uluslararası İlişkiler ve Sürdürülebilirlik Dairesi Başkanlığı, SPK’nın küresel entegrasyonunu derinleştirmeyi ve sermaye piyasalarında giderek önem kazanan sürdürülebilirlik (ESG) ilkelerini ana akım haline getirmeyi hedefleyen stratejik bir birimdir.
Bu Daire Başkanlığı, iki ana görev alanına odaklanmaktadır:
1. Küresel İlişkiler ve Diplomasinin Yürütülmesi
Daire Başkanlığı, Kurul’un dış ilişkilerdeki yüzü olarak görev yapacaktır:
Uluslararası İlişkiler: Kurulun uluslararası kuruluşlar (IOSCO gibi) ve Avrupa Birliği ile ilgili tüm ilişkilerini ve faaliyetlerini yürütmek.
Yabancı Otoritelerle İş Birliği: Yurt dışında muadil yabancı ülke otoriteleri ile ilişkileri yürütmek ve mutabakat zaptı (MoU) imzalamak dahil her türlü iş birliğini yapmak.
Yurt Dışı Temsilcilikler: Kurulun yurt dışında gerekli protokol hizmetlerini organize etmek ve yurt dışı temsilciliklere ilişkin çalışmaları yürütmek.
2. Sürdürülebilirlik ve Yeşil Finansın Düzenlenmesi
Bu birim, sermaye piyasası araçlarının çevre, sosyal ve yönetişim (ESG) standartlarına uyumunu sağlamaktan sorumludur:
Sürdürülebilir Finansal Araçlar: Sürdürülebilir finansa dayalı sermaye piyasası araçlarının (Yeşil Tahvil**, Sürdürülebilirlik Bağlı Kredi/Tahvil vb.) ihracına ilişkin başvuruları incelemek ve sonuçlandırmak. Bu ihraçlara ilişkin kamuya açıklanan bilgileri kontrol etmek ve izlemek.
**Yeşil tahvil; Çevresel projelerin finansman ihtiyacını karşılamak için ihraç edilen borçlanma araçlarına yeşil tahvil denir. Yeşil tahviller, hükümet veya şirketler tarafından çevre dostu projelere yatırım yapmak için kullanılır.
Strateji ve İlke Belirleme: Kurulun sürdürülebilirlik stratejisini belirlemek ve sermaye piyasası sürdürülebilirlik verisini izlemek.
Kalite Kontrolü ve Yetkilendirme: Sürdürülebilir finansa dayalı ihraçlardan elde edilen fonun kullanım yeri ve etki raporlaması, kalite kontrolü ve güvence hizmetleri ile ilgili araştırma yapmak, ilke ve standartlar oluşturmak.
Dış Değerlendirme Kuruluşları: Sürdürülebilirlik performans ölçümleri kapsamında denetim dahil dış değerlendirme hizmeti veren kuruluşları yetkilendirmek, faaliyet esaslarını belirlemek ve bunları listeler halinde ilan ederek gözetim ve denetim faaliyetlerini yürütmek.
Bu Daire Başkanlığı, Türk sermaye piyasasının sadece uluslararası normlara uyumunu sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasına finansal katkı sunacak mekanizmaların oluşturulmasında merkezi bir rol oynayacaktır.
Yönetimde Sorumluluk ve Dijitalleşme: EBYS Zorunluluğu
Yeni düzenlemeler, Kurul içerisindeki hiyerarşiyi ve iş akışını da yeniden tanımlıyor:
- Dijital İş Akışı: Hizmet birimleri, hazırladıkları her türlü iş ve işlemi Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) üzerinden yürütecek olup, bu sistemin aktif kullanımı zorunlu hale getirilmiştir.
- Resmî Yazışma Kuralları: Kurulun tüm yazışmalarında resmî yazışma kuralları geçerli olacak ve elektronik kayıt sistemlerinin aktif kullanımı esas alınacaktır.
- Arşiv Düzeni: Kurumun arşiv düzeni, devlet arşiv mevzuatına göre yeniden yapılandırılmıştır.
Sonuç ve Yürürlük
Bu Yönetmelikler, sermaye piyasalarının hızla değişen yapısına Kurul’un adaptasyonunu güçlendirecek, özellikle FinTek, Katılım Finansmanı ve Sürdürülebilirlik alanlarında düzenleyici ve denetleyici faaliyetleri derinleştirecektir.
Yönetmelik, yayımlandığı tarihte (19 Kasım 2025) yürürlüğe girmiş olup, mevcut teşkilat yapısından yeni yapıya geçiş için üç ay içinde atamaların yapılması öngörülmüştür. Bu süre zarfında mevcut hizmet birimleri görevlerine devam edecektir.
Yazar Hakkında
