DERS 18 – Kişisel Verilerin Korunması

Ders 18 :Kişisel Verilerin Korunması

  • Açık rıza: Belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirilmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rızayı,
  • Anonim hâle getirme: Kişisel verilerin, başka verilerle eşleştirilerek dahi hiçbir surette kimliği belirli veya belirlenebilir bir gerçek kişiyle ilişkilendirilemeyecek hâle getirilmesini,
  • Kişisel veri: Kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgiyi,
  • Kişisel verilerin işlenmesi: Kişisel verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde edilmesi, kaydedilmesi, depolanması, muhafaza edilmesi, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, aktarılması, devralınması, elde edilebilir hâle getirilmesi, sınıflandırılması ya da kullanılmasının engellenmesi gibi veriler üzerinde gerçekleştirilen her türlü işlemi,

  • Veri işleyen: Veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak onun adına kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişiyi,
  • Veri kayıt sistemi: Kişisel verilerin belirli kriterlere göre yapılandırılarak işlendiği kayıt sistemini,
  • Veri sorumlusu: Kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi, ifade eder.

Kişisel verilerin işlenme şartları

  • Kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez.
  • Aşağıdaki şartlardan birinin varlığı hâlinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerinin işlenmesi mümkündür:
  • a) Kanunlarda açıkça öngörülmesi.
  • b) Fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması.
  • c) Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması.

  • Kişilerin ırkı, etnik kökeni, siyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkûmiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kişisel veridir.
  • Özel nitelikli kişisel verilerin, ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesi yasaktır.

Bu Kanun ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen, işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması hâlinde kişisel veriler resen veya ilgili kişinin talebi üzerine veri sorumlusu tarafından silinir, yok edilir veya anonim hâle getirilir.

  • Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamaz.
  • Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın yurt dışına aktarılamaz.

  • Veri sorumlusunun aydınlatma yükümlülüğü

Kişisel verilerin elde edilmesi sırasında veri sorumlusu veya yetkilendirdiği kişi, ilgili kişilere;

  • Veri sorumlusunun ve varsa temsilcisinin kimliği,
  • Kişisel verilerin hangi amaçla işleneceği,
  • İşlenen kişisel verilerin kimlere ve hangi amaçla aktarılabileceği,
  • Kişisel veri toplamanın yöntemi ve hukuki sebebi,
  • 11 inci maddede sayılan diğer hakları, konusunda bilgi vermekle yükümlüdür.

  • İlgili kişinin hakları
  • MADDE 11- (1) Herkes, veri sorumlusuna başvurarak kendisiyle ilgili;
  • a) Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
  • b) Kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
  • c) Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
  • ç) Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
  • d) Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme,
  • e) 7 nci maddede öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
  • f) (d) ve (e) bentleri uyarınca yapılan işlemlerin, kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
  • g) İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
  • ğ) Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması hâlinde zararın giderilmesini talep etme, haklarına sahiptir.

Veri sorumlusu;

  1. a) Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek,
  2. b) Kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek,
  3. c) Kişisel verilerin muhafazasını sağlamak,

amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorundadır.

Kanundaki yükümlüklerine yerine getirmeyenlere verilecek idari para cezaları nelerdir?

NO EYLEM YASAL DAYANAK PARA CEZASI
1 Aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmeyenler KVK madde 18/1-a 5.000 TL – 100.000 TL
2 Veri güvenliğine ilişkin yükümlülükleri yerine getirmeyenler KVK madde 18/1-b 15.000 TL – 1.000.000 TL
3 Kurul tarafından verilen kararları yerine getirmeyenler KVK madde 18/1-c 25.000 TL – 1.000.000 TL
4 Veri Sorumluları Siciline kayıt ve bildirim yükümlülüğüne aykırı hareket edenler KVK madde 18/1-ç 20.000 TL – 1.000.000 TL

Kanundaki yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere Türk Ceza Kanunu kapsamından verilecek cezalar nelerdir?

Kişisel verilere ilişkin suçlar bakımından 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 135 ila 140 ıncı madde hükümleri uygulanır. Bu Kanunun 7 nci maddesi hükmüne aykırı olarak; kişisel verileri silmeyen veya anonim hâle getirmeyenler 5237
sayılı Kanunun 138 inci maddesine göre cezalandırılır.

NO EYLEM MADDE CEZA
1 Kişisel verileri hukuka aykırı olarak kaydetmek TCK madde 135/1 Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası
2 Kişilerin siyasi, felsefi veya dini görüşlerine, ırki kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlaki eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin kişisel verileri hukuka aykırı olarak kaydetmek TCK madde 135/2 Bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası yarı oranında artırılır.
3 Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına vermek yaymak veya ele geçirmek TCK Madde 136 İki yıldan dört yıla kadar hapis cezası
4 Bu suçlar; Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle, Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, İşlenirse TCK Madde 137 Yukarıda verilecek cezalar yarı oranında artırılır.
5 Kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanların görevlerini yerine getirmemesi TCK Madde 138/1 Bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası
Suçun konusunun Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre ortadan kaldırılması veya yok edilmesi gereken veri olması TCK Madde 138/2 Verilecek ceza bir kat artırılır.

Yazar Hakkında