1.Giriş
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yer alan tanımına göre fiziki olarak karşı karşıya gelmeksizin, elektronik ortamda gerçekleştirilen çevrimiçi iktisadi ve ticari her türlü faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişi olan hizmet sağlayıcılar E-Ticaret sitelerinde gerçekleştirilen işlemleri mevzuat gereğince belli bir süre saklamak yükümlülüğü altındadırlar. Bu yazımızda hizmet sağlayıcıların mevzuattan kaynaklı saklamak durumunda oldukları verilerden ve bu verilerin saklama sürelerinden bahsedeceğiz.
2. İşlenen Kişisel Veriler ve Mevzuatta Yer Alan Saklama Süreleri
2.1. 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun
5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un (‘’Kanun’’) 2. maddesinde bulunan tanımlarına göre:
‘’Yer sağlayıcı: Hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan veya işleten gerçek veya tüzel kişileri ifade etmektedir.’’
‘’Trafik bilgisi: Taraflara ilişkin IP adresi, port bilgisi, verilen hizmetin başlama ve bitiş zamanı, yararlanılan hizmetin türü, aktarılan veri miktarı ve varsa abone kimlik bilgilerini ifade etmektedir.’’
Kanun Yönetmeliği’ndeki tanıma göre;
“Yer sağlayıcı trafik bilgisi: İnternet ortamındaki her türlü yer sağlamaya ilişkin olarak; kaynak IP adresi, hedef IP adresi, bağlantı tarih ve saat bilgisi, istenen sayfa adresi, işlem bilgisi (GET, POST komut detayları) ve sonuç bilgileri gibi bilgileri ifade etmektedir.”
5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 2. maddesinin m bendinde yer alan tanıma göre yer sağlayıcı, hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan veya işleten gerçek veya tüzel kişileri ifade etmektedir.
Kanun’un 5. maddesinin 3. fıkrası uyarınca:
‘’Yer sağlayıcı, yer sağladığı hizmetlere ilişkin trafik bilgilerini bir yıldan az ve iki yıldan fazla olmamak üzere yönetmelikte belirlenecek süre kadar saklamakla ve bu bilgilerin doğruluğunu, bütünlüğünü ve gizliliğini sağlamakla yükümlüdür.’’
2.2. Ticari Elektronik İleti Verileri
2.2.1. Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
Yönetmelik ile yapılan değişiklik uyarınca hizmet sağlayıcıların;
- Ticari elektronik ileti onaylarını, alıcı tarafından verilen onayın geçerliliğini yitirdiği tarihten itibaren 3 yıl,
- Ticari elektronik iletilere ilişkin diğer kayıtları ise kayıt tarihinden 3 yıl,
saklaması zorunludur.
Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik m.13:
‘’İspat yükümlülüğü ve kayıtları saklama süresi
(2) Hizmet sağlayıcı ve/veya aracı hizmet sağlayıcı onay kayıtlarını, onayın geçerliliğinin sona erdiği tarihten, ticari elektronik iletilere ilişkin diğer kayıtları ise kayıt tarihinden itibaren üç yıl süreyle saklar. Talep edilmesi halinde bu kayıtlar Bakanlığa sunulur.’’
2.3. Muhasebe ve Finansal İşlemlere İlişkin Veriler
2.3.1. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu
Her tacirin, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 82. maddesi uyarınca ticari defter ve kayıtlara dayanak teşkil eden faturaların düzenlenmesine esas bilgiler anılan kanun maddesi gereği 10 yıl süre ile saklaması gerekmektedir.
‘’MADDE 82- (1) Her tacir;
a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal
tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini,
b) Alınan ticari mektupları,
c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini,
d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.
(4) Kayıtlar 65 inci maddenin dördüncü fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca elektronik ortama alınıyor ise, bilgiler; bilgisayar yerine basılı olarak da saklanabilir. Bu tür yazdırılmış bilgiler birinci cümleye göre de saklanabilir.
(5) Birinci fıkranın (a) ilâ (d) bentlerinde öngörülen belgeler on yıl saklanır.
(6) Saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığı, envanterin çıkarıldığı, ara
bilançonun düzenlendiği, yılsonu finansal tablolarının hazırlandığı ve konsolide finansal tabloların hazırlandığı, ticari yazışmaların yapıldığı veya muhasebe belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar.’’
Çağrı merkezlerine ilişkin saklama sürelerini doğrudan düzenleyen bir hüküm bulunmamakla beraber yukarıda yer alan maddenin a bendi uyarınca çağrı merkezi ses kayıtları 10 yıl süre ile saklanabilecektir.
2.4. Müşteri İşlem Bilgileri
2.4.1. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun madde 12 uyarınca satıcının ayıplı maldan sorumluluğu malın tüketiciye teslim anından itibaren 2 yıllık zamanaşımına tabidir. Bu nedenle malın tüketiciye teslim edildiği bilgisinin 2 yıl süreyle saklanması gerekmektedir.
MADDE 12- (1) Kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleşmede daha uzun bir süre
belirlenmediği takdirde, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda taşınmazın teslim tarihinden itibaren beş yıldır.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun madde 16 uyarınca ayıplı hizmetten sorumluluk, hizmetin ifasından itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu nedenle hizmet süreçlerine ve bilhassa teknik servis süreçlerine ilişkin belgelerin, hizmetin ifa edildiği tarihten itibaren 2 yıl süreyle saklanması gerekmektedir.
MADDE 16- (1) Kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleşmede daha uzun bir süre
belirlenmediği takdirde, ayıplı hizmetten sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, hizmetin ifası tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir.
2.4.2.Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği
Satıcı veya sağlayıcıların, Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin 20. maddesi uyarınca cayma hakkı, bilgilendirme, teslimat ve diğer hususlardaki yükümlülüklerine dair her bir işleme ilişkin bilgi ve belgenin 3 yıl boyunca saklanması gerekmektedir.
MADDE 20 − (1) Satıcı veya sağlayıcı, bu Yönetmelik kapsamında düzenlenen cayma hakkı, bilgilendirme, teslimat ve diğer hususlardaki yükümlülüklerine dair her bir işleme ilişkin bilgi ve belgeyi üç yıl boyunca saklamak zorundadır.
2.4.3. Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği
Satış Sonrası Sözleşmeler Yönetmeliği’nin 16. maddesi uyarınca satıcı veya sağlayıcının Yönetmelik kapsamında düzenlenmesi öngörülen bilgi veya belgelerin 3 yıl boyunca saklaması gerekmektedir.
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelikte düzenlenmesi öngörülen her bir işleme ilişkin bilgi veya belgelerin üç yıl boyunca saklanması zorunludur.
2.4.4. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu
Üyelik sözleşmeleri aşağıda yer alan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 146. maddesi uyarınca genel dava zamanaşımı süresi olan 10 yıl boyunca saklanabilecektir.
‘’MADDE 146- Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir.’’
3. Özet Tablo
Yukarıda kanuni dayanakları yer alan saklama sürelerinin bir özeti aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 5. maddesinin 2. fıkrasında yer alan hukuki nedenlerden olan veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi ve kanunlarda öngörülmesi hukuki nedenlerine dayanılarak hizmet sağlayıcılar tarafından aşağıda yer alan kişisel verilere ilişkin işleme faaliyeti gerçekleştirilecektir.
İnternet Sitesinde Yer Alan Bilgilere İlişkin Saklama Yükümlülüğü
İnternet Sitesinde Olmayan Bilgilere İlişkin Saklama Yükümlülüğü
Daha fazla okuma için:
Sağlık Sektörünü İlgilendiren Kişisel Verilerin Korunması Karar ve Uygulamaları