CEVAP 198: Gazete haberleriyle ilgili manevi tazminat davası nasıl açılır?
Gazetelerde çıkan haberlerle ilgili olarak manevi tazminat davası Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılabilir.
Bu kararları Yargıtay incelemesi Yargıtay 4.Hukuk Dairesi Başkanlığı tarafından yapılmaktadır.
Manevi tazminata karar verilebilmesi için Türk Medeni Kanunu’nun 24.ve 25.maddelerinde genel olarak açıklanmış kişilik haklarına bir saldırı bulunması, bu saldırını hukuka aykırı biçimde gerçekleştirilmesi şarttır.
Kişilik hakkı zedelenen kişinin rızası, daha üstün nitelikte özel veya kamusal yarar ya da kanunun verdiği yetkinin kullanılması bu madde ile eylemi haklı kullanım ve manevi tazminat sorumluluğunu ortadan kaldıran birer hukuka uygunluk nedeni olarak kabul edilmiştir.
Anayasa ile tanınmış basın özgürlüğünün amacı kamuyu bilgilendiren konularda doğru ve gerçeğe uygun haber vermeyi sağlamaktır. Haber verme ve eleştiri hakkının kullanılması nedeniyle kişilik hakları zarar uğrasa dahi, basın özgürlüğü üstün bir hak olarak hukuka uygunluk nedeni sayıldığından bundan zarar gören kişilerin tazminat hakkının doğmayacağı açıktır. Ancak bu özgürlük sınırsız olmayıp, gerçeklik, güncellik, kamu yararı, toplumsal ilgi ve konu ile düşünce arasında düşünsel bağlılık temel kuralları ile sınırlıdır. Yayında bu unsurlardan herhangi birinin bulunmaması halinde tazminat sorumluluğunun doğması kaçınılmazdır.
İnternetin gelişimine paralel olarak internet gazeteciliği kavramı oluşmuş ve gazete yayıncılığı daha da farklı hale gelmiştir.
Zira eskiden gazede çıkan bir haber o gazetenin çıktığı tarihte ve yerde okunur ve etkisi de ona göre olurdu. Örneğin bir milyon tirajlı da olsa bundan 5 sene önce çıkmış bir gazete nüsahsındaki haberi okuyabilmek için o gazeteyi arayıp bulmak gerekirdi. Oysa gazetenin internet sitesine konulan haber o haber kaldırılıncaya kadar adeta sonsuza kadar orada kalabilmektedir. Google, Yandex gibi büyük arama motorları sayesinde de ilgili kişinin adı ve soyadı yazılarak 10 yıl önce de olsa çıkan habere tüm yazılarıyla ve fotoğraflarıyla ulaşılabilmek mümkün olmaktadır. Bu da klasik manevi tazminat davalarındaki yetki, zamanaşımı, güncellik, ve zararın büyüklüğü kavramlarında ciddi değişiklikler getirmek zorundadır. Günümüz internet gazete sitelerinde çıkan haberlerle ilgili manevi tazminat yargılamalarını klasik basılı gazetelerde çıkan haberlerle ilgili yapılan manevi tazminat davaları yargılamasıyla bir tutmak kanımızca hukukun temel ilkelerine de uygun değildir.
Yazar Hakkında
