İnfluencerlar Tarafından Yapılan Reklamlar Hakkında Kılavuz

1.Giriş

İnfluencerlar tarafından sosyal medya üzerinden yapılan reklamlar Reklam Kurulu’nun 04.05.2021 tarihli ve 309 sayılı toplantısında 2021/2 numaralı ilke kararı olarak kabul edilen ‘’Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz” ile birlikte detaylı olarak düzenlendi. Yapılan bu düzenlemeler yalnızca çok takipçisi olan kişileri  değil takipçi sayısına bakılmaksızın reklam yapan, işbirliğinde bulunan,  ilgili mal veya hizmet konusunda bilgilendiren, link bırakan herkesi ilgilendiriyor.

Bu düzenlemeden önce de sosyal medyada yapılan ticari reklamlar Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun’un 61, 62 ve 63. maddelerinde düzenlenmişti. Kanun’un ilgili maddelerine dayalı olarak çıkarılmış Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği de bulunmaktaydı. Ancak birçok sosyal medya fenomeni (influencerlar) kanun ve yönetmelik ile getirilen düzenlemeleri açıkça ihlal ediyordu. Sosyal medyanın kendine has dinamikleri de sosyal medyaya özgü detaylı düzenlemelerin yapılmasını gerektirdi. 

2. Kavramlar

Kılavuzun detaylı incelemesine geçmeden ve getirdiği yeniliklerden bahsetmeden önce bazı kavramlarına değinelim. Bu kavramların netleştirilmesi Kanun, yönetmelik ve kılavuzun uygulama alanın belirlenmesi açısından da önemlidir.

Ticari reklam, Kanun ve yönetmelikte yer alan tanımına göre “ticaretle, bir  işle, zanaatla veya bir meslekle bağlantılı olarak” yapılmalıdır. Sosyal medyada reklam faaliyetinde bulunan kişilerin bir meslekle bağlantılı olarak, ticaretle veya işle bağlantılı olarak bu faaliyeti gerçekleştirip gerçekleştirmediği değerlendirilebilir. İlgili kavram tanımlanırken kapsam dar tutulmuş ve ticaretle, bir  işle, zanaatla veya bir meslekle bağlantı şartı aranmıştır. 

Sosyal medya etkileyicilerinin (influencerlar) genelde bir Şirket’i olduğu göz önünde bulundurulduğunda tanımda belirtilen diğer şartları taşıyan reklamlar, “ticaretle, bir işle bağlantılı” olarak değerlendirilerek “ticari reklam” olarak ifade edilebilir. Ayrıca günümüzde influencerlar tarafından yapılan iş çoğu kişi tarafından yeni bir meslek olarak değerlendirilmektedir. Sosyal medya etkileyicileri tarafından yapılan reklamlar diğer şartları da taşıması halinde ticari reklam olarak değerlendirilebilecektir.

Ticari reklam ayrıca aşağıdaki amaçlardan en az birini taşımalıdır.

  • Bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, 
  • hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek ,
  • ikna etmek.

Yukarıda belirtilen amaçlardan da görüleceği üzere ticari reklam, bir mal veya hizmetinin satışının sağlanması amacıyla sınırlı değildir.  Piyasaya yeni çıkan x marka bir rimel konusunda bilgi vermek, karadut suyunun bağışıklığa iyi geldiğine ikna etmeye çalışmak veya y marka şampuanın saçı ipek gibi yaptığına ikna etmek sosyal medyada sıklıkla rastladığımız ticari reklam örneklerinden yalnızca birkaçıdır.

Ticari reklamların yapılabileceği tek bir mecra veya şekil yoktur, herhangi bir mecrada yazılı, görsel, işitsel ve benzeri yollarla yapılabilir. Sosyal medya da bu mecralardan biridir. Kılavuzdan önce Kanun ve Yönetmelikte yapılan tanımda herhangi bir mecra ifadesi bulunur. Ayrıca tanımlanmasa bile bu sosyal medya bu kapsamdadır. Ancak kılavuzda ayrıca tanımı vardır. 

Sosyal medya kavramı Kılavuzda, 5651 sayılı Kanunda bulunan sosyal ağ sağlayıcısı tanımıyla aynı şekilde tanımlanmıştır. Kılavuzda yer alan sosyal medya tanımı ‘’4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun kapsamında sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü ve ses gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek veya tüzel kişiler’’ şeklindedir.

Eski adıyla influencerlar yeni tanımıyla sosyal medya etkileyicileri, Kılavuzda ‘’Sosyal medya hesabı üzerinden kendisine veya reklam verene ait bir mal veya hizmetin satışını ya da kiralanmasını sağlamak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek veya ikna etmek amacıyla pazarlama iletişiminde bulunan kişi’’ olarak tanımlanmıştır. Sosyal medya etkileyicisinin tanımında belirli takipçi sayısına sahip olmanın belirtilmemesi oldukça önemli bir husustur. Yani 350 takipçisi olan ama Trendyol ile satış ortaklığı bulunan bir kişi de sosyal medya etkileyici olacak, bu kılavuz ve ilgili diğer mevzuat kapsamında yükümlülüklere sahip olacaktır.

Sosyal medya etkileyicisi belirlenirken bu pazarlama iletişimin ücret karşılığı veya ücretsiz yapılması önemsizdir. Ücretsiz yapılan marka gönderimleri de bu kapsamdadır. Sosyal medya etkileyicisi (influencerlar) karşılığında bir menfaat elde etmektedir. 

Birleşik Krallık’ta 2017 yılından itibaren yayınlanmış birçok doküman ve rehberde “sosyal medya ve influencer marketing” özelinde birçok farklı reklam türü bulunduğu belirtilmekle birlikte genelde iki tür reklamdan bahsedilmiştir. İlki markaya ait ve ücretli reklamlardır. Diğeri ise günümüzde Trendyol linklerinden aşina olduğumuz satış ortaklığıdır. Konuya ilişkin Türkiye düzenlemelerinde bu şekilde bir ayrım yoktur. 

“Sosyal medya etkileyicisi” ise Birleşik Krallık yayınlarında Türkiye ile benzer olarak belirli bir takipçi sayısına veya mesleğe sahip olma şartı aranmaksızın tanımlanmıştır. Bir markanın  ürünlerinin tanıtımı için ödeme yaptığı kişiler sosyal medya etkileyicisi olarak ifade edilmiştir.

Ticari uygulamada bulunan kavramı ise doğrudan ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden marka ve ticari işletmeler olabileceği gibi onlar adına ya da hesabına hareket eden kişiler de olabilmektedir. Bu kişiler gerçek veya tüzel kişi olabilir. Tüketiciye yönelik ticari uygulama ise ticari  uygulamada bulunan tarafından bir mal veya hizmetin ticari veya mesleki amaçla hareket etmeyen kişilere tanıtımı, satışı veya tedariki ile ilgili ticari nitelik taşıyan uygulamalardır.

Örtülü reklam aslında reklam olmasına rağmen reklam olduğu belirtilmeyen faaliyetlerdir. Örneğin; sponsorluk almış ve ürünü deneyimlememiş bir sosyal medya etkileyicisinin bu markanın ürünü ile ilgili sanki tüketici olarak deneyimlemiş gibi söylemlerde bulunarak reklam veya sponsorlu olduğunu belirtmeden tanıtım amaçlı pazarlama yapmasıdır.

3. Düzenlemenin Getirdikleri

Temel İlkeler

Kılavuzda video, podcast, fotoğraf gibi çeşitli sosyal medya içerik türlerine ilişkin düzenlemeler bulunmakla birlikte öncelikle bu reklamların tümünde geçerli temel ilkelere yer verilmiştir.

Reklama ilişkin mevzuatın temel ilkelerinden ilki “ayırt edilebilirlik ilkesi’’dir. Bu ilkeye göre yapılan reklamın açıkça reklam olduğu anlaşılabilir, diğer içeriklere göre ayrıt edilebilir olmalıdır. Sosyal medyada en çok ihlal edilen ilkelerden birisi budur. Bu ilkenin ihlalinde örtülü reklam yapılmış olur. Mevzuatımızda ise örtülü reklam yasağı vardır. Halbuki sosyal medyada durum bunun tam tersine işlemekte ve hem reklam verenler hem de sosyal medya etkileyicileri sanki reklam değilmiş gibi ürünü pazarlamaya çalışırlar. Reklam olduğu belirtildiğinde ise tüketicilerin değerlendirmesi haliyle daha farklı olmaktadır. Tüketiciler gerçek bir kişisel deneyim ararken sosyal medya etkileyicileri bunu yapıyor gibi görünmekte ama aslında yalnızca reklam faaliyetinde bulunmaktadır. Reklam verenleri, influencer marketing yapmaya yönlendiren de zaten tüketicilerin bunu kişisel deneyim zannederek güvenmesidir. 

Sosyal medya etkileyicileri, reklam ve ticari uygulama kavramları belirtilirken reklam faaliyetinin ücretli veya ücretsiz yapılmasının bir önemi olmadığına değinmiştik. Kılavuz bu hususu pekiştirir bir düzenleme ile doğrudan maddi kazanç karşılığı yapılan, indirimli mal veya hizmet ve hatta ücretsiz mal veya hizmet gibi karşılıklarla yapılan paylaşımlarda belirli ifadelerin kullanılması gerektiğini belirtmiştir.

Paylaşımlarda kullanılan bu ifadeleri içeren etiket ve açıklamalar, 

  • Kullanılan etiket ve açıklama paylaşım içinde bulunan diğer renklerden ve seçilen arka fondan ayırt edilebilir, rahatlıkla görülebilir nitelikte olmalıdır. 
  • Yazı boyutu kolaylıkla okunabilir büyüklükte olmalıdır.
  • Tüketicilerin paylaşımla ilk karşılaştıkları anda başka bir şey yapmalarına gerek kalmadan paylaşımın ticari reklam olduğu anlaşılacak biçimde ve konumda belirtilmelidir.
  • Paylaşımda başka etiket veya açıklamalara yer verilmesi durumunda, bu etiket veya açıklamalar arasında ayrıt edilebilir ve görünebilir şekilde belirtilmelidir.
  • Paylaşımın yer aldığı mecranın ara yüz ve teknik özellikleri de dikkate alınarak tüketiciler tarafından ilk bakışta fark edilebilecek biçimde sunulmalıdır.

Aşağıdaki şekilde yapılan etiket ve açıklamalar ilgili mevzuata aykırıdır.

  • Siyah arka fon bulunan bir paylaşımda siyah yazı tonu ile reklam olduğunu belirtien bir etiketin kullanılması,
  • Gözükmeyecek şekilde küçük boyutlarda işbirliği açıklaması yazması
  • İşbirliği veya reklam olduğunun ancak daha fazla oku gibi bir alana tıklandığında anlaşılabilir olması
  • Birden fazla etiketin yan yana yazılması ve anlaşılır olmaması
  • İnstagramda işbirliği yapılan bir fotoğraf paylaşımında birden fazla fotoğraf varken en son fotoğrafta işbirliği olduğunun belirtilmesi
  • Video Paylaşım Mecralarında Yapılan Reklamlar

Video paylaşımı yapılan mecralar günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır. Youtube, Tiktok, İnstagram TV, reels önceden çekilen videoların yüklendiği sosyal medya örneklerinden yalnızca birkaçıdır. Bunlar dışında canlı yayın niteliğinde paylaşım yapılabilen İnstagram, twitch gibi örnekler de bulunmaktadır.

Bu sosyal medya örneklerinde yapılan reklam ve işbirliği içerikli paylaşımlarda yazılı ve sözlü olarak belirli açıklamaların yapılması gerekmektedir. Bu açıklamalar ilk bakışta görülebilir olmalı ve yukarıda belirtilen temel ilkelere uygun olmalıdır. Daha fazla oku gibi bir alanın tıklanmasına gerek olmaksızın aşağıdaki alanlardan birine yerleştirilmelidir.

  • Video içinde sürekli olarak, 
  • Videonun başlığında,
  • Videonun açıklama kısmında,
  • İlgili reklamın geçeceği bölümün başında.

Yukarıya sayılan alanlara yerleştirilmesi gereken açıklamalar aşağıdakilerden en az biri olmalıdır. Birden fazlasına da yer verilebilir.

  • “Bu video [reklam veren] reklamlarını içermektedir.”
  • “Bu video, [reklam veren] ile ücretli işbirliğini içermektedir.”
  • “[Reklam veren]’in destekleri ile.”
  • “Bu ürünleri [reklam verenden] hediye olarak aldım.”
  • “Ürünleri bana gönderdiği için [reklam verene] teşekkürler.”
  • Fotoğraf Ve Mesaj Paylaşım Mecralarında Yapılan Reklamlar

Fotoğraf ve mesaj paylaşımı mecralarına Instagram, Facebook, Twitter, Tumblr, Linkedin örnek olarak verilebilir. Bu mecralarda paylaşılan reklam veya satış ortaklığı içeren fotoğrafın ve/veya mesajın belirli etiketler ve açıklamalar içermesi gerekir. Videolardan farklı olarak etiket ve açıklamalardan ayrıca reklam verene ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biri de yer almalıdır. Bu açıklamalar aşağıdaki şekilde yerleştirilmelidir.

  • Fotoğrafın ve/veya mesajın içine, 
  • Fotoğrafın ve/veya mesajınaltına, 
  • Fotoğrafın ve/veya mesajınaçıklamalarına.

Aşağıdaki etiket ve açıklamalardan en az biri kullanılmalıdır.

  • #Reklam
  • #Reklam/Tanıtım
  • #Sponsor
  • #İşbirliği
  • #Ortaklık
  • “@[Reklam veren] ile işbirliği”
  • “@[Reklam veren] tarafından sağlandı.”
  • “@[Reklam veren] tarafından hediye olarak alındı.”
  • Podcast Mecrasında Yapılan Reklamlar

Podcast ile yapılan reklamlarda  yazılı ve sözlü olarak bazı açıklamalara yer verilmesi gerekir. Açıklamalar yayının başında, ortasında ve sonunda olmalıdır. Bu alanların tümünde aşağıdaki açıklamalardan en az biri olmalıdır.

  • “Bu podcast, [reklam veren] hakkında reklam içerir.”
  • “[Reklam veren]’in destekleri ile.”
  • “Bu podcast, [reklam veren] ile ücretli bir işbirliğinden oluşmaktadır.”
  • “Ürünleri (podcastimde bahsettiğim) [reklam verenden] hediye olarak aldım.”
  • İçeriğin Yalnızca Kısa Bir Süre İçin Görülebildiği Mecralarda Yapılan Reklamlar

İçeriğin yalnızca kısa bir süre görülebildiği veya hikaye özelliğinin bulunduğu mecralarda paylaşım süresince reklam verene ilişkin ad, marka, ticaret unvanı gibi tanıtıcı bilgilerden herhangi biri ile aşağıdaki açıklamalardan en az biri bulunmalıdır. Örneğin; Instagram hikaye, snapchat, whatsapp durum gibi sosyal medyalarda yapılan paylaşımlarda aşağıdaki etiket ve açıklamalar bulunmalıdır.

 

  • #Reklam
  • #Reklam/Tanıtım
  • #Sponsor
  • #İşbirliği
  • #Ortaklık
  • “@[Reklam veren] ile işbirliği”
  • “@[Reklam veren] tarafından sağlandı.” 
  • “@[Reklam veren] tarafından hediye olarak alındı.”
  • Sosyal Medya Etkileyicilerinin (Influencerlar) Yükümlülüğü 

Yönetmelik ile sosyal medya etkileyicilerine yani bilinen adıyla influencerlara bazı yükümlülükler getirilmiştir.

  • Sosyal medya etkileyicilerin deneyimlemediği ve kullanmadığı bir ürünü sanki deneyimlemiş gibi tanıtması tüketicilerin oldukça şikayet ettiği bir husustur. Yönetmelik ile birlikte ‘’henüz deneyiminin bulunmadığı bir mal veya hizmete ilişkin, tüketiciler nezdinde o mal veya hizmeti onaylayacak ya da deneyimlediği algısı yaratacak şekilde ticari reklam amacıyla paylaşımda bulunulması’’ yasaklanmıştır.
  • İnfluencerlar ilgili mevzuatına aykırı olacak şekilde bir mal veya hizmete ilişkin sağlık beyanında bulunulamaz. Sağlık Beyanlarına ilişkin Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği, Sağlık Beyanı İle Satışa Sunulacak Ürünlerin Sağlık Beyanları Hakkında Yönetmelik gibi çeşitli düzenlemeler bulunmaktadır. Bu yönetmelik hükümlerinde reklamlarda kullanılabilecek ve kullanılamayacak sağlık beyanları ile bu beyanlarda uyulması gereken şartlar belirtilmiştir.
  • Bir mal veya hizmete ilişkin nesnel, ölçülebilir, sayısal verilere dayanmayan ve ispatı mümkün olmayan bilimsel araştırma ve test sonuçları hakkında iddialarda bulunulamaz. Örneğin; Yapılan bilimsel araştırmalara göre bu elbiseyi herkes çok mutlu olduğu iddiası nesnel ve ölçülebilir değildir.
  • Doktor, diş hekimi, veteriner hekim ve eczacılar ile sağlık kuruluşları tarafından sunulan mal veya hizmetlere yönlendirmede bulunamaz, bu mal veya hizmetlerin tanıtımını yapamaz. Yani sosyal medya etkileyicileri diş beyazlatma işlemi için gittikleri diş hekimini, diyetisyenlerini veya kedisini götürdüğü veteriner hekimi tanıtamaz bu kişi ve kuruluşlara yönlendirme yapamaz.
  • Kendisine reklam veren tarafından hediye edilmiş bir mal veya hizmeti kendisinin satın aldığı izlenimi oluşturamaz. Marka gönderimleri için satın alınmış gibi davranılması, tüketici izlenimi oluşturulması yasaklanmıştır.
  • Bir mal veya hizmetin ticari reklamına ilişkin herhangi bir reklam verenden maddi kazanç ve/veya ücretsiz ya da indirimli mal veya hizmet gibi faydalar sağladığı süre boyunca kendisinin sadece bir tüketici olduğu izlenimi oluşturamaz.
  • Herhangi bir malın ticari reklamında, efekt veya filtreleme uygulamalarını kullanması durumunda görüntünün filtrelendiğini açıkça belirtir. Ürünün yüzde kullanılan veya görünüşünün önemli olduğu bir ürün olması şartı aranmadan her türlü mal yönünden filtre ve efekt kullanımının belirtilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Örneğin; yüz pürüzsüzleştiren bir efektin rimel tanıtımında veya manikür peelingi ürününün tanıtımında kullanılması durumunda ilgili efektin açıkça belirtilmesi gerekir.
  • Sosyal medya aracılığıyla bir mal ve/veya hizmet hakkında iletişim kurmak için sistematik olarak sahte veya var olmayan kimlikleri toplu olarak oluşturamaz ve/veya kullanamaz.  Instagram kaydırma özelliğinin kullanılabilmesi kişilerin güveninin tesis edilebilmesi amacıyla bot hesap kullanılması veya oluşturulması  yasaklanmıştır.
  • Reklam Verenin Sorumluluğu

Reklam verenler yani markalar, ürün ve hizmetlerinin tanıtılmasını isteyen işletmeler ya da kişiler aşağıda belirtilen hususlarda sorumludur.

  • Sosyal medya etkileyicilerini Kılavuz hükümleri hakkında bilgilendirmek,
  • Sosyal medya etkileyicilerinin Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Ticari Reklam ile Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ve bu Kılavuz dâhil olmak üzere ilgili kanun ve yönetmeliklere uymasını istemek,
  • Sosyal medya etkileyicilerini Yükümlülüklerini yerine getirmesi için çaba göstermek ve ihlallere karşı önlem almak,
  • Sosyal medya etkileyicilerinin Üçüncü şahısları kullanmasına izin verildiği durumlarda üçüncü şahısların da Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Ticari Reklam ile Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ve bu Kılavuz dâhil olmak üzere ilgili kanun ve yönetmeliklerdeki yükümlülüklere uyması gerektiğine dikkat çekmek.

Sosyal medya etkileyicilerinin kendi sorumluluğu olduğu gerekçesine dayanarak, Reklam verenin yukarıda belirtilen yükümlülüklerden kaçınması mümkün değildir. Reklam verenin sosyal medya sağlayıcılarını bilgilendirme ve mevzuata uymalarını isteme yükümlülükleri, sosyal medya sağlayıcıların kendi yükümlülüğü olmasından bağımsızdır. Reklam veren bir sürü işbirliği yapan bir sosyal medya etkileyicileriyle (influencerlar) çalışsa bile bilgi verme yükümlülüğü bulunur.

Yukarıda belirtilen yükümlülüklere uygun hareket ettiğini ispatlayan reklam verenin, sosyal medya etkileyicilerinin kurallara uymasını sağlamak adına kendisinden makul olarak beklenebilecek en iyi çabayı gösterdiği kabul edilir.

  • Kılavuzun Uygulanmasında Yükümlülükler

 Reklam verenler,  reklam ajansları ve mecra kuruluşu olarak sosyal medya etkileyicilerinin (influencerlar) her biri, bu Kılavuz maddelerine uyum konusunda ayrı ayrı sorumludur. 

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 61 inci ve 62 nci maddelerine, Ticari Reklam ile Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğine ve bu Kılavuza uygun olmayan reklamın veya ticari uygulamanın daha sonra düzeltilmesi veya telafi edilmesi reklam verenin veya ticari uygulamada bulunanın tespit edilen aykırılığa ilişkin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Örneğin; influencerlar işbirliği yazmayan ancak reklam içeren bir fotoğraf paylaşmışsa daha sonra düzeltse bile ilk paylaşıma ilişkin sorumluluk ortadan kalkmayacaktır.

  • Kılavuza Aykırılık Halinde Uygulanacak Yaptırımlar

Ticari reklamlarda uyulması gereken ilkeleri belirleme ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketiciyi korumaya yönelik düzenlemeleri yapma, bu hususlar çerçevesinde inceleme ve gerektiğinde denetim yapma, inceleme ve denetim sonucuna göre durdurma veya aynı yöntemle düzeltme veya idari para cezası veya gerekli görülen hâllerde de üç aya  kadar tedbiren durdurma cezası verme hususlarında Reklam Kurulu görevlidir.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 61 inci maddesinde belirtilen reklama ilişkin yükümlülüklere aykırı hareket eden reklam verenler, reklam ajansları ve mecra kuruluşu olarak sosyal medya etkileyicilerinin hakkında durdurma veya aynı yöntemle düzeltme veya idari para cezası ve gerekli görülen hâllerde de üç aya kadar tedbiren durdurma cezası uygulanır. Reklam Kurulu, ihlalin niteliğine göre bu cezaları birlikte veya ayrı ayrı verebilir. 

Aykırılık internet aracılığıyla gerçekleştirildiğinden Reklam Kurulu, Kanuna göre 114.326 idari para cezası uygulayabilir.

Reklam Kurulu, ihlalin bir yıl içinde tekrar edilmesi hâlinde belirtilen idari para cezasını on katına kadar uygulayab.

Kanunun 62 nci maddesinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkında ise haksız ticari uygulamanın üç aya kadar tedbiren durdurulması veya durdurulması yaptırımı veya idari para cezası uygulanır. Kurul, ihlalin niteliğine göre bu cezaları birlikte veya ayrı ayrı verebilir. Aykırılığın reklam yoluyla gerçekleştirildiğinin tespiti hâlinde reklama ilişkin hükümlerin ihlali için belirtilen yaptırımlar uygulanır.

  • Sonuç

Yayınlanan kılavuz ile sosyal medya etkileyicilerinin (influencerlar) yaptığı reklamlar detaylı olarak düzenlenmiştir. 

  • Yapılan reklamlarda işbirliği olduğunu belirten açıklama ve etiketlerin sosyal medya türüne göre kullanımı zorunludur.
  • Reklamlar, tüketicinin ayrıca bir işlem yapmasına gerek olmadan anlaşılabilir olmalıdır. 
  • Örtülü şekilde reklam yapılması yasaklanmıştır. 
  • Reklamlar temel ilkelere uygun olmalıdır. Kullanılan etiket ve açıklamalar arka fondan, diğer etiketlerden ayrıştırılabilir, açıkça okunabilir olmalı. 
  • Marka gönderisi olarak gelen ürünler yönünden tüketici izlenimi oluşturmak, denenmemiş bir ürünü deneyimlemiş algısı yaratmak, doktor, diş hekimi gibi sağlık alanındaki kişi kurumları tanıtmak, mevzuata aykırı sağlık beyanında bulunmak gibi bazı hususlar yasaklanmıştır. 
  • Reklamı yapılan ürünün ne olduğu farketmeksizin filtre ve efekt kullanılmışsa açıkça belirtilmesi zorunludur.
  • Reklam verenlerin, sosyal medya etkileyicilerini kılavuz hakkında bilgilendirmek, ilgili mevzuata uymalarını istemek ve sağlamak gibi bazı sorumlulukları da düzenlenmiştir.
  • Sosyal medya etkileyicileri (influencerlar), reklam verenler ve ajanslar birbirinden ayrı şekilde sorumludur. 
  • Reklam kurulu mevzuata aykırılık halinde idari para cezası ve kanunda belirtilen diğer cezaları verebilecektir.

İnfluencerlar (Sosyal Medya Etkileyicileri)Tarafından Yapılan Reklamlar Hakkında Kılavuzu incelemek için: https://tuketici.ticaret.gov.tr/duyurular/sosyal-medya-etkileyicileri-tarafindan-yapilan-ticari-reklam-ve-haksiz-ticari-uyg

İnfluecerlar Hakkında Birleşik Krallık Yayınları için: https://www.asa.org.uk/advice-online/recognising-ads-social-media.html

Sitemizde yer alan diğer içerikler: https://www.eralp.av.tr/

Yazar Hakkında