Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları İçin SPK Düzenlemeleri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Soru 1: Kripto varlık hizmet sağlayıcıları için Sermaye Piyasası Kanunu’nda yapılan değişiklikler nelerdir?
Cevap: 02 Temmuz 2024 tarihinde yürürlüğe giren 7518 sayılı Kanun, kripto varlık hizmet sağlayıcılarını Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) denetim ve düzenleme yetkisi altına almıştır. Bu düzenleme, kripto varlıkların alım satımı, takas, transfer ve saklama gibi hizmetleri yürüten tüm platformları kapsamaktadır. Kanunun amacı, kripto varlık piyasasının daha şeffaf ve güvenli bir yapıya kavuşturulmasını sağlamaktır.
Soru 2: Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) başvuruda bulunmaları için son tarih nedir?
Cevap: Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının, 02 Ağustos 2024 tarihine kadar SPK’ya başvurarak faaliyet izni almaları gerekmektedir. Bu süre zarfında başvurusunu tamamlamayan veya eksik başvuru yapan kuruluşlar, SPK’nın internet sitesinde yer alan “Faaliyette Bulunanlar Listesi”ne dahil edilmeyecek ve faaliyet gösteremeyeceklerdir.
Soru 3: SPK’nın i-SPK.35.B İlke Kararı nedir ve neyi düzenler?
Cevap: SPK’nın 08 Ağustos 2024 tarihinde yayımladığı i-SPK.35.B (08/08/2024 tarih ve 42/1259 s.k.) sayılı İlke Kararı, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyetlerine ilişkin detaylı düzenlemeler getirmektedir. Bu düzenlemeler, platformların kuruluş şekli, sermaye yapısı, yönetim kurulu üyeleri ve esas sözleşmeleri gibi konularda belirli standartlar belirlemektedir.
Soru 4: Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluşu için gerekli şartlar nelerdir?
Cevap: Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluşuna izin verilebilmesi için şu şartlar aranmaktadır:
- Anonim ortaklık şeklinde kurulma,
- Paylarının tamamının nama yazılı olması,
- Asgari 50.000.000 TL sermaye sahibi olma,
- Sermayesinin tamamının nakden ödenmiş olması,
- Esas sözleşmesinin kanun ve ilgili düzenlemelere uygun olması,
- Yönetim kurulunun en az üç üyeden oluşması,
- Ortaklık yapısının şeffaf ve açık olması.
Soru 5: SPK İlke Kararı ile getirilen yöneticiler ve ortaklara ilişkin şartlar nelerdir?
Cevap: SPK İlke Kararı, platformların kurucu, ortak ve yöneticileri için belirli şartlar getirmiştir. Bu kişilerden iflas etmemiş, konkordato ilan etmemiş ve yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş olmaları beklenmektedir. Ayrıca, yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun dört yıllık lisans eğitimi almış olmaları gerekmektedir.
Soru 6: Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının başvuru sürecinde hangi belgeleri sunmaları gerekmektedir?
Cevap: Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, SPK’ya başvururken bilgi işlem altyapısı, müşteri varlıklarının korunmasına yönelik süreçler, blokzinciri teknolojileri, organizasyon şeması ve risk yönetim süreçleri gibi konularda detaylı belgeler sunmalıdır. Eksik belgelerle yapılan başvurular kabul edilmeyecek ve bu durumdaki platformlar “Faaliyette Bulunanlar Listesi”ne dahil edilmeyecektir.
Soru 7: Geçiş sürecinde kripto varlık hizmet sağlayıcıları ne yapmalıdır?
Cevap: Kanunun Geçici 11. maddesi kapsamında, kanunun yürürlüğe girdiği tarihte faaliyet gösteren platformlar, geçiş sürecine tabi tutulacaktır. Bu platformların, belirlenen tarihlerde SPK’ya başvurularını tamamlamaları ve ilgili düzenlemelere uyum sağlamaları zorunludur. Uyumsuzluk durumunda, izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti suçundan cezai yaptırımlarla karşılaşılabilirler.
Soru 8: Tasfiye sürecine giren kripto varlık hizmet sağlayıcıları hangi yükümlülüklere sahiptir?
Cevap: Tasfiye kararı alan kripto varlık hizmet sağlayıcılarının, 02 Ekim 2024 tarihine kadar tasfiye sürecini tamamlamaları ve müşterilerini bu konuda bilgilendirmeleri gerekmektedir. Tasfiye sürecine giren kuruluşlar, müşteri haklarını koruma altına almak ve yeni müşteri kabul etmemekle yükümlüdür. Aksi takdirde, hukuki yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirler.
Soru 9: SPK tarafından getirilen ikinci mevzuat düzenlemeleri nelerdir?
Cevap: SPK, kanunun uygulanmasını takip eden süreçte, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyet izinlerini alabilmeleri için gerekli şartları belirleyen ikinci mevzuat düzenlemelerini hayata geçirecektir. Bu düzenlemeler, platformların “Faaliyette Bulunanlar Listesi”ne dahil olduktan sonra, yeniden başvuru yaparak faaliyet izinlerini almalarını zorunlu kılmaktadır. Faaliyet izni almayan kuruluşlar, faaliyetlerine devam edemeyeceklerdir.
Soru 10: İzinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürütenler için ne gibi cezai yaptırımlar uygulanacaktır?
Cevap: İzinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürüten kuruluşlar, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 99/A ve 109/A maddeleri kapsamında cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalacaktır. Bu yaptırımlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ve adli para cezalarını içermektedir. Ayrıca, Türkiye’de faaliyet gösteren yurt dışı platformlar da belirlenen süreler içinde Türkiye’deki faaliyetlerini sonlandırmalıdır; aksi takdirde yasal işlemlerle karşılaşacaklardır.