CEVAP 197 : Bilindiği üzere uzun bir süredir Mahkemeler tarafından büyük sosyal medya siteleriyle ilgili erişim engelleme kararı verilmiyor veya verilse bile hemen uygulanmıyordu.
Aynı şekilde 5651 Sayılı İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ VE BU YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN’a göre Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından uygulanan idari tedbirlerde de gözle görülür bir düşüş vardı.
Bu idari tedbirlerin yasal dayanağı olan 5651 sayılı yasanın Erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi başlıklı 8.maddesinin 4.fıkrasına göre
“İçeriği birinci fıkrada belirtilen suçları oluşturan yayınların içerik veya yer sağlayıcısının yurt dışında bulunması halinde veya içerik veya yer sağlayıcısı yurt içinde bulunsa bile, içeriği birinci fıkranın (a) bendinin (2) ve (5) ve (6) numaralı alt bentlerinde yazılı suçları oluşturan yayınlara ilişkin olarak erişimin engellenmesi kararı re’sen Başkanlık tarafından verilir. Bu karar, erişim sağlayıcısına bildirilerek gereğinin yerine getirilmesi istenir.”
5651 sayılı yasanın 8.maddesinin 1. fıkrası ise aşağıdaki gibidir;
MADDE 8-(1) İnternet ortamında yapılan ve içeriği aşağıdaki suçları oluşturduğu hususunda yeterli şüphe sebebi bulunan yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesine karar verilir:
a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan;
1) İntihara yönlendirme (madde 84),
2) Çocukların cinsel istismarı (madde 103, birinci fıkra),
3) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma (madde 190),
4) Sağlık için tehlikeli madde temini (madde 194),
5) Müstehcenlik (madde 226),
6) Fuhuş (madde 227),
7) Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama (madde 228),
suçları.
b) 25/7/1951 tarihli ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda yer alan suçlar.
Ancak Haziran 2004 ayının başlarından beri Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından uygulanan idari tedbirlerde ciddi bir artış gözlemlendi. Öyle ki çoğu internet sitesi yöneticisi sitelerine girdiğinde ” 5651 sayılı Kanun uyarınca yapılan teknik inceleme ve hukuki değerlendirme sonucunda bu İnternet sitesi hakkındaki Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın 10/06/2014 tarih ve 490.05.01.2014.-112233 sayılı kararına istinaden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından İDARİ TEDBİR uygulanmaktadır.” ibaresiyle karşılaştılar.
Öyle ki plus.google.com internet sitesi hakkında bile böyle bir karar alındığı öğrenildi.
Hatta http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/26597191.asp adresinde de belirtildiği üzere Teknik hata yüzünden Google Plus bir kapandı bir açıldı şeklinde bir haber de yayınlandı. Oysa aşağıdaki ekran görüntüsünden de belirtildiği üzere 113227 sayılı karara istinaden bu idari tedbirin uygulandığı görülüyor. İdare hukuku ilkelerine göre bu idari tedbir kararının da yine bir idari kararla kaldırılması gerekiyor.
Yeri gelmişken belirtmek gerekir ki haklarında idari tedbir kararı uygulanan internet siteleri hangi URL nedeniyle bu erişim engelleme kararına konu olduğunu bilemediklerinden ilgili URL bağlantılarını internet sitelerinden kaldıramıyorlar. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na yapılan başvurular için ise internet sitesindeki bir formu doldurmaları belirtiliyor. Bu form esasen idare hukuku açısından bir itiraz dilekçesi niteliğinde ve başvuru tarihi ve sayısının da verilmesi gerekiyor. Oysa internet üzerinden yapılan bu başvuru için böyle bir takip numarası verilmiyor. İnternet üzerinden yapılan bu itiraz işlemi “ticket” sistemi olarak bilinen elektronik şikayet yönetimi sistemi ile rahatlıkla çözülebilir. İnternet sitesindeki uygunsuz içeriği kaldırmak isteyen internet sitesi yöneticilerinin taleplerinin ne zaman değerlendirileceği yönünde de bir bilgi bulunmuyor. Oysa özellikle ekonomik değer taşıyan ve müşterilerinden kredi kartıyla tahsilat yapan e-ticaret sitelerinde internet sitesinin kapalı kaldığı her an maddi kayıp anlamına geliyor.
5651 sayılı yasada yapılan son değişikliklerle Mahkemelere internet sitesinin tamamının değil ilgili URL bağlantısının engellenmesi temel ilke olarak belirlenmiş olmasına karşın TİB son uygulamalarında URL engellemesi yerine internet sitesinin tamamına erişim engellenmesine karar verdiği ve uyguladığı anlaşılmaktadır. Bunun da 5651 sayılı yasayla yapılan değişikliğin ana mantığına uygun olmadığı söylenebilir.
Şu an için internet sitesine idari tedbir uygulanan internet sitesi yöneticileri aşağıdaki bağlantıya tıklayarak çıkacak formu doldurarak itirazlarını yapabilmektedirler. TİB’e yapılan telefonla ve faksla ve hatta dilekçeyle yapılan başvurulara göre dahaz hızlı ve etkin sonuç alınabilmektedir. Ancak burada makul süre gün içerisinde yapılan başvurunun en geç 1 gün içerisinde cevaplanıp sonuçlandırılabilmesidir. Zira internet sitelerinin doğası gereği erişimi engellenen internet sitelerinin trafiği düşmekte bu da internet sitesinin maddi ve manevi değerini düşürmektedir.
http://eekg.tib.gov.tr/